Περιβαλλοντικές Πιέσεις από τον τουρισμό και Αειφορικός τουρισμός

Η 70^η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Δεκέμβριο του 2015 ανακήρυξε το 2017 ως Διεθνές Έτος Αειφορικού Τουρισμού για την Ανάπτυξη [1]. Τι όμως είναι ο Αειφορικός Τουρισμός και ποια η σημασία του για το περιβάλλον;       
Ο Τουρισμός σε μια ευρύτερη κλίμακα μπορεί να συσχετιστεί με την αναψυχή, τα επαγγελματικά ταξίδια και τις επισκέψεις σε άτομα του φιλικού και οικογενειακού περιβάλλοντος του ταξιδιώτη ενώ σχετίζεται με τομείς όπως η πρωτογενής μετακίνηση στην τουριστική τοποθεσία, οι τοπικές μετακινήσεις, η διαμονή, οι τρόποι ψυχαγωγίας και αναψυχής, η διατροφή και η αγορά προϊόντων από τους επισκέπτες [2]. Η μετακίνηση των τουριστών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την χρήση μηχανοκίνητων μέσων που συμβάλουν σημαντικά στην αύξηση των εκπομπών αέριων ρύπων. Συγκεκριμένα, 72% του CO₂  που εκλύεται από δραστηριότητες που σχετίζονται άμεσα με τον τουρισμό αφορά τις μετακινήσεις, 24% αφορά δραστηριότητες που σχετίζονται με την διαμονή και μόλις 4% αφορά τις τοπικές μετακινήσεις στον χώρο άφιξης [2,3]. Επιπρόσθετα η ανάπτυξη του τουρισμού και της ευρύτερης τουριστικής βιομηχανίας μπορεί να προκαλέσει υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων. Συγκεκριμένα, τεράστιες ποσότητες νερού χρησιμοποιούνται για προσωπική χρήση από τους ενοίκους ξενοδοχείων, για γέμισμα και συντήρηση των πισινών, για πότισμα του γρασιδιού και των κήπων των ξενοδοχειακών μονάδων κλπ ενώ παράλληλα αυξάνεται κατακόρυφα η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και εντείνονται οι πιέσεις στα εδάφη, τα δάση και τις παράκτιες περιοχές λόγω επέκτασης των υφιστάμενων και ανάπτυξης νέων υποδομών αναψυχής και ανάπαυσης. Τέλος, αυξημένα παρατηρούνται και τα φαινόμενα ρύπανσης με την απόρριψη σκουπιδιών, την αύξηση των αποβλήτων, την αύξηση των επιπέδων θορύβου κλπ [2,3]. 

Η έννοια του Αειφορικού Τουρισμού αφορά στην τουριστική βιομηχανία που έχει αναπτύξει δέσμευση για περιορισμό της επίδρασης στο περιβάλλον και στον πολιτισμό μιας περιοχής ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην δημιουργία θέσεων εργασίας για τους κατοίκους της εκάστοτε περιοχής.   Επιπρόσθετα, όταν ένα άτομο εφαρμόζει Αειφορικό Τουρισμό και επισκέπτεται μια περιοχή, προσβλέπει μόνο σε θετική επίδραση στο περιβάλλον, την οικονομία και την τοπική κοινότητα της περιοχής που επισκέπτεται. Συγκεκριμένα, ο τουρίστας που προωθεί τον Αειφορικό Τουρισμό χαρακτηρίζεται ως  περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένος επιδιώκοντας την μείωση των επιδράσεων του τουρισμού στο περιβάλλον με τους ακόλουθους τρόπους [2]:

-Ενημερώνεται για τον πολιτισμό, την πολιτική και την οικονομία της περιοχής που επισκέπτεται ώστε να συμβάλει στην προστασία και ανάδειξη της κοινωνικοπολιτικής πτυχής της περιοχής

-Αποδέχεται και σέβεται τον τοπικό πολιτισμό, τις προσδοκίες και τις αρχές του λαού του χώρου που επισκέπτεται

-Υποστηρίζει την ακεραιότητα του τοπικού πολιτισμού στηρίζοντας επιχειρήσεις που συντηρούν την πολιτιστική κληρονομιά και τις παραδοσιακές αξίες

-Ενισχύει την τοπική οικονομία αγοράζοντας τοπικά αγαθά κυρίως από τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις

-Διατηρεί τους φυσικούς πόρους επιλέγοντας επιχειρήσεις που είναι περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένες και χρησιμοποιώντας συνετά τις μη-ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

-Περιορίζει τις μετακινήσεις και χρησιμοποιεί Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή ποδήλατα και σέβεται την φυσική κληρονομιά του κάθε τόπου και περιορίζει φαινόμενα ρύπανση και υποβάθμισης των φυσικών περιοχών. 

Ο καθένας από εμάς μπορεί να γίνει πρεσβευτής του αειφορικού τουρισμού σκεπτόμενος και σεβόμενος την φυσική και πολιτισμική κληρονομιά του κάθε τόπου. Ας στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια περιορισμού των επιπτώσεων του τουρισμού στο φυσικό περιβάλλον. Μπορούμε;

Πηγές:

[1] https://ec.europa.eu/clima/policies/strategies/2050_el

[2] USA Today (). What Is the Meaning of Sustainable Tourism?, by Jamie Lisse.

[3] https://www.gdrc.org/uem/eco-tour/envi/one.html

Πηγή φωτογραφίας:
http://sidesoftourism.blogspot.com.cy/2016/05/sustainable-tourism-is-new-form-of.html