Κλιματικοί Πρόσφυγες οι Κύπριοι. Σενάριο επιστημονικής φαντασίας ή κοντινή πραγματικότητα;

Το τελευταίο διάστημα ολοένα και περισσότερα επιστημονικά άρθρα υπερτονίζουν την αναγκαιότητα λήψης μέτρων για αντιμετώπιση του φαινομένου της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής και την εμφάνισης κλιματικών προσφύγων. Τι ακριβώς όμως είναι οι κλιματικοί πρόσφυγες και πως θα μπορούσε αυτό το φαινόμενο να επηρεάσει τους Κύπριους;

Ως κλιματικοί πρόσφυγες ή μετανάστες χαρακτηρίζονται άτομα που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις κατοικίες τους κατά την διάρκεια ξαφνικών ή παρατεταμένων αλλαγών  που απειλούν την ζωή ή και τις περιουσίες τους, στο τοπικό τους περιβάλλον. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν παρατεταμένες ξηρασίες, ερημοποίηση, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και ραγδαίες αλλαγές στα εποχιακά καιρικά πρότυπα που περιλαμβάνουν τυφώνες, ακραίες καταιγίδες κλπ [1]. Οι κλιματικές αλλαγές συσχετίζονται άμεσα με τις εκπομπές αερίων και κυρίως με τις εκπομπές CO₂ που σύμφωνα με τελευταίες αναφορές το 2015 αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ αφού η ποσότητα CO₂   είχε σχεδόν διπλασιαστεί από την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης [2].

Επιπρόσθετα, ρεκόρ σημειώθηκε την περίοδο 2014 – 2015 και στην μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της γης αφού προσέγγισε την ανώτερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί τα τελευταία 150 χρόνια [2]. Οι αλλαγές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα την ερημοποίηση μεγάλων εκτάσεων γης με αποτέλεσμα να πλήγονται ανεπανόρθωτα τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και κατ’ επέκταση της οικονομίας. Έτσι, μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού μετατοπίζεται σε περιοχές με ευνοϊκότερες περιβαλλοντικές συνθήκες, δημιουργώντας κύματα περιβαλλοντικών μεταναστών [2,3]. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι την χρονιά 2010 – 2011 περισσότερα από 42 εκ. άνθρωποι μετατοπίστηκαν από την ευρύτερη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού ωκεανού λόγω ισχυρών καταιγίδων, πλημμυρών και θερμών ή ψυχρών κυμάτων [3].

Παρόλο που τα έντονα καιρικά φαινόμενα φαίνεται να εκδηλώνονται σε παγκόσμια κλίμακα εντούτοις εντονότερες φαίνεται να είναι οι επιδράσεις στην Αφρική, την Νότιο Αμερική και τις παραμεσόγειες περιοχές όπου οι προβλέψεις γίνονται ακόμα πιο δυσοίωνες. Συγκεκριμένα, στην Κύπρο, αν η εκπομπή  CO₂ μειωθεί σταδιακά και σταθεροποιηθεί, η θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί πέραν των 3^οC ενώ με ένα πιο ακραίο σενάριο όπου οι εκπομπές  CO₂ δεν μεταβληθούν καθόλου τότε η αύξηση στην θερμοκρασία αναμένεται να είναι περίπου 4-6^οC  με συχνά φαινόμενα καύσωνα με τιμές θερμοκρασίας που θα ξεπερνούν τους 45^οC [3].

Την κατάσταση αυτή αναμένεται να εντείνουν φαινόμενα σκόνης που θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και σε συνδυασμό με την αυξημένη θερμοκρασία και την υγρασία θα καταστήσουν την ατμόσφαιρα ως αποπνικτική. Τα φαινόμενα αυτά καθώς και η ξηρασία που παρατηρείται στην περιοχή μας συμβάλλουν στην μειωμένη παραγωγικότητα του εδάφους επομένως αλυσιδωτές αναμένονται να είναι και οι επιδράσεις στους τομείς της γεωργίας και της οικονομίας, καθιστώντας σταδιακά την περιοχή ως μη βιώσιμη και εξωθώντας τους Κύπριους σε κλιματική μετανάστευση [3]. Πως όμως μπορούμε να αποτρέψουμε την υλοποίηση αυτού του σεναρίου;

Στη Σύνοδο του Παρισιού το Δεκέμβριο του 2015, 195 χώρες συμπεριλαμβανομένου και της Κύπρου δεσμευτήκαν να υλοποιήσουν μέτρα που αποσκοπούν στην μείωση των εκπομπών  CO₂. Πέραν αυτού όμως, θα πρέπει ο καθένας από εμάς να συμβάλει στην μείωση του  CO₂ αλλάζοντας καθημερινές συνήθειες και στάσεις. Περιορίζουμε την χρήση αυτοκινήτων στο ελάχιστο, περιορίζουμε την άσκοπη κατανάλωση ηλεκτρισμού και εντείνουμε τις προσπάθειες ανακύκλωσης. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] Terminski, Bogumil (2011). Towards Recognition and Protection of Forced Environmental Migrants in the Public International Law: Refugee or IDPs Umbrella, (Policy Studies Organization Summit Proceedings: Washington)
[2] http://www.newsbomb.com.cy/kypros/story/657395/to-2050-i-kypros-tha-einai-kolasi
[3] Ιnternal Displacement Monitoring Centre (IDMC) – Norwegian Refugee Council.“Displacement due to natural hazard-induced disasters: Global estimates for 2009 and 2010”. Internal-displacement.org. Retrieved 2014-02-23

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
https://publichealthwatch.files.wordpress.com/2015/09/climaterefugees-18-e1443559220595.jpg