Home / Είδος του μήνα / Το είδος του Φεβρουαρίου 2023

Το είδος του Φεβρουαρίου 2023

 

 

Όνομα: Γύπας ο Πυρόχρους

 

Επιστημονικό Ονομα: Gyps fulvus.

 

Οικογένεια: Accipitridae.

 

 

Περιγραφή:

Ο γύπας ο πυρόχρους ή όρνεο όπως αλλιώς λέγεται, ήταν για τους αρχαίους Έλληνες ο θεϊκός υπηρέτης, που μετέφερε τις ανθρώπινες ψυχές στο μακρινό σύμπαν.

Χαρακτηριστικά:

Είναι το μεγαλύτερο πουλί του τόπου μας σε μήκος γύρω στο 1 μέτρο και άνοιγμα φτερούγων γύρω στα δυόμιση μέτρα. Το φτέρωμα του έχει ανοικτό καφέ χρώμα, ενώ τα άκρα της φτερούγας και της ουράς του είναι μαύρα. Το κεφάλι και ο μακρύς λαιμός του είναι καλυμμένα μόνο με λευκό χνούδι [1].
Αυτό το επιβλητικό πουλί είναι πολύ κοινωνικό και φωλιάζει κατά ομάδες σε απότομους γκρεμούς. Γεννά μέσα Ιανουαρίου με αρχές Μαρτίου ένα άσπρο αβγό σε μέγεθος πορτοκαλιού που το κλωσσούν και τα δύο φύλα για 54 περίπου μέρες. Τα μικρά μέχρι να εγκαταλείψουν τη φωλιά τους, μετά από 115 μέρες τρέφονται και από τους δύο γονείς [1].
Ο γύπας τρέφεται αποκλειστικά με πτώματα [2]. Για τον εντοπισμό της τροφής του στηρίζεται στην ισχυρή του όραση ή στις κινήσεις άλλων πουλιών που τρώνε και αυτά πτώματα όπως καρακάξες, κόρακες και κοράζινοι. Συνεπώς ως πτωματοφάγο ζώο παίζει σπουδαίο ρόλο στην ανακύκλωση της οργανικής ύλης. Οι γύπες είναι οι «καθαριστές της υπαίθρου» και βοηθούν με τον τρόπο τους έτσι ώστε το περιβάλλον να διατηρείται υγιές και καθαρό [1].
Τα παλαιότερα χρόνια το πουλί αυτό αφθονούσε στον τόπο μας. Όμως, τα τελευταία 20 χρόνια ο πληθυσμός του Γύπα στην Κύπρο έχει μειωθεί δραματικά, με αποτέλεσμα να απειλείται άμεσα με εξαφάνιση. Οι κυριότεροι λόγοι μείωσης του είδους αυτού είναι η στοχευμένη καταπολέμηση, η δηλητηρίαση μέσω τοποθέτησης δηλητηριασμένων δολωμάτων για αλεπούδες και κυνηγόσκυλα, η μείωση της τροφής λόγω της μείωσης της εκτατικής κτηνοτροφίας, και η ενόχληση του κατά την εποχή του φωλιάσματος [1,2].
Η ραγδαία μείωση του πληθυσμό του Γύπα οδήγησε τις αρμόδιες υπηρεσίες στην Κύπρο (Ταμείο Θήρας, Τμήμα Δασών) μαζί με τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο και άλλους να συντάξουν το διαχειριστικό σχέδιο «Γύπας» στα πλαίσια του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδα – Κύπρος 2007-2013. Βασικός στόχος του ήταν η ενδυνάμωση του πληθυσμού του Γύπα στην Κύπρο με πουλιά από το εξωτερικό και συγκεκριμένα από την Κρήτη, της οποίας ο πληθυσμός θεωρήθηκε ο καταλληλότερος για ενδυνάμωση του Κυπριακού πληθυσμού επειδή είναι ο πλησιέστερος γενετικά και γεωγραφικά με όμοια οικολογικά χαρακτηριστικά [3].
Το «Έργο Γύπας» ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Ιανουάριο του 2014. Στα πλαίσια του έργου έγινε εισαγωγή 25 γυπών από την Κρήτη, οι οποίοι στεγάστηκαν σε ειδικούς κλωβούς. Πέντε από αυτούς έχουν ήδη απελευθερωθεί και δεσπόζουν στον ουρανό του νησιού μας. Παράλληλα έγιναν και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των μαθητών και του κοινού ώστε να συμβάλουν στην προσπάθεια διάσωσης του [3].
Το έργο ΓΥΠΑΣ έδωσε το απαραίτητο έναυσμα για την προσπάθεια προστασίας και διατήρησης του Γύπα στην Κύπρο όμως η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί καθότι 25 γύπες δεν είναι αρκετοί για να ανακάμψει ο πληθυσμός.

Προστασία:

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την προστασία του Γύπα Πυρόχρους;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλουμε στις προσπάθειες για προστασία του περιβάλλοντος και της κυπριακής φύσης. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι, λοιπόν, στο χέρι μας να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον, ξεκινώντας από το να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Ας σταματήσουμε την απελευθέρωση ουσιών που δηλητηριάζουν τα πουλιά της Κύπρου. Ας εξηγήσουμε στα παιδιά, στους γονείς και στους φίλους μας το σπουδαίο ρόλο του Γύπα στη φύση. Ας πούμε ΌΧΙ στην καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων στα οποία ζει αυτό το επιβλητικό πουλί. Μπορούμε;

Πηγές κειμένου:

1. Τμήμα Δασών-Ενημερωτικά Έντυπα- http://www.moa.gov.cy/

2. http://www.cyprusbiodiversity.eu/%CE%B3%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%82-%CE%BF-%CF%80%CF%85%CF%81%CF%8C%CF%87%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%82.html#sthash.2o7wIkru.dpuf

3. http://www.gypas.org/gr/index.html

Πηγή φωτογραφίας:

http://www.hellenica.de/Griechenland/Fauna/GR/GypasPyrochrous.html

About annafiakkou

Διαβάστε επίσης

Το είδος του Οκτωβρίου 2024

  Όνομα:  Φλαμίνγκο   Επιστημονικό όνομα:  Phoenicopterus roseus   Οικογένεια:  Phoenicopteridae     Περιγραφή:  Τα ...