Πέρδικα

Η πέρδικα ή όπως κοινώς λέγεται στην Κύπρο η πέρτικα ή το περτίτσι, στη Λατινική γλώσσα φέρει το επιστημολογικό όνομα Alectoris chukar. Στην Κύπρο απαντάται ως ιθαγενές είδος με το χαρακτηριστικό όνομα Alectoris Chukar Cypriotes ή αλλιώς νησιώτικη πέρδικα. Η πέρδικα θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά θηρεύσιμα είδη στην Κύπρο, η οποία απειλείται κατά τις περιόδους κυνηγετικής δραστηριότητας.

Η Κύπρος με την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχε ζητήσει το κυνήγι των ειδών που θηρεύονταν νόμιμα στην Κύπρο να επικρατήσει. Έτσι, η Κύπρος μετά την προσκόμιση των απαραίτητων επιστημονικών στοιχείων που αφορούν τον πληθυσμό των θηρεύσιμων ειδών στο νησί η ΕΕ επιτρέπει το κυνήγι του συγκεκριμένου είδους σε συγκεκριμένες χρονικές κυνηγετικές περιόδους [4]. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση 2013 της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας κατά τη κυνηγετική περίοδο 2013-2014 έχουν απελευθερωθεί συνολικά πέραν των 100.000 περδικιών. Ας γνωρίσουμε όμως περισσότερες πληροφορίες για το είδος αυτό που έχουμε στο νησί μας κατά χιλιάδες.

Η πέρδικα έχει μήκος 32-35 εκατοστά και βάρος 420g-550g. Οι όμορφοι χρωματισμοί της πέρδικας διαφαίνονται πολύ έντονα σε όλο της το σώμα. Έχει γκρίζο και καφέ χρώμα στο στήθος και κατά μήκος του πάνω μέρους του σώματος της. Επίσης, εντυπωσιακό είναι το πλαϊνό μέρος του σώματός της, που φέρει χαρακτηριστικές μαύρες και άσπρες κάθετες γραμμές.  Τα μάγουλά της είναι άσπρα και περιβάλλονται από μία μαύρη γραμμή, η οποία αγγίζει το μέτωπο και το λαιμό της. Το κάτω μέρος της ουράς της έχει χρώμα καστανοκόκκινο και το ράμφος της όπως και τα πόδια της φέρουν ένα έντονο κοκκινωπό χρώμα. Το ράμφος της είναι μυτερό και το χρησιμοποιεί για να τρέφεται με έντομα, μυρμήγκια σκουλήκια, σπόρους, φύλλα και τρυφερούς βλαστούς [1,2].

Ακόμα, η πέρδικα έχει κοντές φτερούγες με σχήμα στρογγυλό και το κεφάλι της είναι μικρό και κοντό. Παρόλο που οι φτερούγες της είναι κοντές και πιο μικρές σε σύγκριση με το μέγεθός της, ωστόσο είναι ιδανικές για να αποκτά μεγάλες ταχύτητες αμέσως μετά την απογείωση της. Η πέρδικα χρησιμοποιεί τα φτερά της μόνο όταν βρίσκεται σε κίνδυνο και μπορεί να πετάξει μόνο για μερικά δευτερόλεπτα. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της πέρδικας είναι ο τρόπος που περπατά, όπου ο κορμός της είναι ίσιος και καμαρωτός [2].

Είναι είδος που παραμένει μόνιμα στο νησί, όπου και αναπαράγεται. Η περίοδος αναπαραγωγής της πέρδικας ξεκινά από τον Ιανουάριο ή Φεβρουάριο, όπου οι αγέλες των περδικιών γίνονται ζευγάρια. Η διαδικασία του ζευγαρώματος μεταξύ του θηλυκού και του αρσενικού είδους είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή και χαρακτηριστική στο συγκεκριμένο είδος πτηνού. Συγκεκριμένα, τρεις ή τέσσερις εβδομάδες πριν τα θηλυκά να είναι έτοιμα να ζευγαρώσουν, τα αρσενικά προσπαθούν να εντυπωσιάσουν τα θηλυκά, επιλέγοντας καλές περιοχές από πλευράς διαθέσιμου χώρου για την κατασκευή της φωλιάς τους, με ποιοτική τροφή και κάλυψη για αναπαραγωγή.

Έτσι, τα αρσενικά ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τη διασφάλιση της καλύτερης περιοχής, με σκοπό την αναπαραγωγική δραστηριότητα. Το κάθε αρσενικό υπερασπίζει το χώρο του από άλλα αρσενικά κυρίως με την εκδήλωση έντονης κραυγής. Ακολούθως, όταν ένα θηλυκό εντυπωσιαστεί με την επιλογή του χώρου και αποδεχθεί το αρσενικό σαν ιδανικό για ζευγάρωμα, τότε το αρσενικό με διάφορες χαρακτηριστικές κινήσεις όπως τέντωμα λαιμού προσπαθεί να επιδείξει τις ικανότητές του [3]. Η φωλιά τους είναι κατασκευασμένη βαθιά μέσα σε θάμνους με τη χρήση αποξηραμένων χόρτων και φτερών. Το θηλυκό γεννά περίπου 8-20 συνολικά, τα οποία επωάζει από την ίδια στιγμή της γέννας τους. Οι κυριότεροι άρπαγες των περδικιών στην Κύπρο είναι οι σκύλοι, οι γάτες, τα αρπακτικά πτηνά, τα φίδια και τα ποντίκια ιδιαίτερα κατά την περίοδο της φωλεοποίησης και αναπαραγωγής τους κατά τα πρώιμα στάδια της ζωής τους.

Σύμφωνα με το διαχειριστικό σχέδιο για τον πληθυσμό της πέρδικας στην Κύπρο, ο τοπικός πληθυσμός των περδικιών έχει μειωθεί σημαντικά. Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες όπως τη χρήση φυτοφαρμάκων ή του μεγάλου αριθμού αδέσποτων σκύλων στους βιοτόπους όπου φιλοξενείται η πέρδικα. Έτσι, η αντιμετώπιση του αναπληθυσμού των περδικιών στο νησί γίνεται με την εισαγωγή και εμπλουτισμό του είδους αυτού στις περιοχές, όπου υπάρχει μειωμένος αριθμός του. Στις περιοχές αυτές λαμβάνονται υπόψη οι κατάλληλες συνθήκες για τη βιωσιμότητα του είδους (ποιότητα, κατάσταση και μέγεθος βιοτόπου) [5].

Η ορθολογική κυνηγετική δραστηριότητα καθίσταται υψίστης σημασίας. Η αλόγιστη θήρευση των ειδών μπορεί να προκαλέσει καταστροφή στην πανίδα του τόπου μας. Η αντικατάσταση ή/και αποκατάστασή της χρειάζεται να προβληματίσει όλους μας. Ας αναλογιστούμε τις συνέπειες και ας αποκτήσουμε θετικές στάσεις απέναντι στο περιβάλλον και ότι ζει μέσα σε αυτό. Η συμβολή του καθενός από εμάς είναι σημαντική. Είναι στο χέρι μας. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:

[1] Διαχειριστικό Σχέδιο για τον πληθυσμό των Περδικιών (Alectoris Chukar Cypriotes) στην Κύπρο (2014) Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, Υπουργείο Εσωτερικών
[2] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AD%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1
[3] http://www.moa.gov.cy/moa/fd/fd.nsf/all/826195642F28D88EC2257909002D6FC8/$file/%CE%96%CF%89%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.pdf?openelement
[4] http://www.birdlifecyprus.org/upload/Report%20poaching/REPORTPOACHING__GR.pdf
[5] http://flipbooks.gamefund.gov.cy/files/assets/basic-html/page163.html

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AD%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1#mediaviewer/File:Alectoris-chukar-001.jpg