Home / Ραδιοφωνική Εκπομπή - Περιβάλλον για Όλους / Αστράγαλος Μακροκάρπους (υποείδος Λεφκαρένσις)

Αστράγαλος Μακροκάρπους (υποείδος Λεφκαρένσις)

43 Astragalus macrocarpus ssp. lefkarensisΤο υποείδος Αστράγαλος Μακροκάρπους (υποείδος Λεφκαρένσις) συναντάται αποκλειστικά στην Κύπρο, όπου έχουν εντοπιστεί έως τώρα μόνο τέσσερις πληθυσμοί κοντά στα χωριά Λεύκαρα (από όπου πήρε και το όνομά του), Ασγάτα, Αλαμινός και Κελοκέδαρα.

Ο αστράγαλος των Λευκάρων αναπτύσσεται σε πλαγιές ανάμεσα σε χαμηλή βλάστηση προερχόμενη από αείφυλλο μεικτό δάσος, μέσα σε ευήλιο, ξηρό, ασβεστολιθικό έδαφος.

Τα άνθη του έχουν λαμπερό κίτρινο χρώμα και είναι διατεταγμένα σε ομάδες των 3 έως 9 στις μασχάλες των φύλλων. Η περίοδος ανθοφορίας του είναι από Μάρτιο μέχρι Απρίλιο. Οι καρποί του είναι σχετικά μεγάλοι (2,5-5 εκ.), έχουν σχήμα οωειδές και περιέχουν μέχρι πέντε μεγάλα σπέρματα.

Το φυτό αυτό είναι ανθεκτικό στην ξηρασία λόγω των πυκνών λευκών-γκρίζων τριχών που φέρει. Η διασπορά των σπερμάτων του γίνεται με την κύληση στο έδαφος των ώριμων καρπών, λόγω του βάρους και του ελλειψοειδούς τους σχήματος. Μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπιστεί κάποιος άλλος μηχανισμός διασποράς των σπερμάτων σε σημεία με ανηφορική κλίση. Το υποείδος αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως Κρίσιμα Κινδυνεύον σύμφωνα με τα κριτήρια του Κόκκινου Καταλόγου της IUCN. Αυτό σημαίνει ότι ο πληθυσμός του είδους είναι διαιρεμένος σε πολύ απομονωμένους και αποκομμένους υποπληθυσμούς και ο αριθμός των ατόμων του μειώνεται.

Το υποείδος παράγει πολύ μικρούς αριθμούς σπερμάτων, με αποτέλεσμα η αναπαραγωγή του να γίνεται κυρίως βλαστητικά. Το γεγονός αυτό οδηγεί τους τέσσερις μικρούς πληθυσμούς του υποείδους σε χαμηλή γενετική ποικιλότητα, η οποία τελικά μπορεί να περιορίσει την ικανότητά τους να προσαρμόζονται σε περιβαλλοντικές μεταβολές.

Η επέκταση των τουριστικών δραστηριοτήτων γύρω από τα Λεύκαρα επισύρει νέους κινδύνους για το υποείδος, συμπεριλαμβανομένης της οικιστικής ανάπτυξης και της συλλογής του από συλλέκτες φυτών.

Νομικά: Το υποείδος προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης, αφού περιλαμβάνεται στα αυστηρώς προστατευόμενα είδη του Παραρτήματος Ι. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ενός έργου LI FE για Τρίτες Χώρες, το Astragalus macrocarpus υποείδος lefkarensis έχει επίσης συμπεριληφθεί στα Παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας των Οικοτόπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως είδος προτεραιότητας. Επίσης, περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των απειλουμένων ειδών της Κύπρου.

Μπορούμε να προστατεύσουμε και με άλλους τρόπους αυτό το είδος. Με δεδομένο ότι τα φυτά έχουν πολύ περιορισμένη δυνατότητα εγγενούς αναπαραγωγής, η συλλογή μεγάλου αριθμού σπερμάτων από τη φύση και η αποθήκευσή τους σε τράπεζα σπερμάτων θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη φυσική αναγέννηση των πληθυσμών του υποείδους. Κατά συνέπεια, κάθε συλλογή σπερμάτων για την εκτός τόπου διατήρηση του υποείδους θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά και να τεκμηριώνεται έτσι ώστε να διασφαλιστεί η μέγιστη γενετική ποικιλότητα στις συλλογές. Η αναπαραγωγική επιτυχία του υποείδους θα πρέπει να αυξηθεί με τη μείωση των θηρευτών των σπερμάτων του με βιολογικό έλεγχο. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση της Κύπρου θα πρέπει να ενημερώσει τους ιδιοκτήτες γης για την παρουσία του σπάνιου αυτού φυτού μέσα στη γη τους και να ενθαρρύνει την προστασία του. Τέλος είναι σημαντικό να επιδιώκεται η ελάχιστη δυνατή αρνητική επίδραση στους φυσικούς πληθυσμούς.

Μπορούμε;

 

ΠΗΓΕΣ:
[1] Τα 50 κορυφαία φυτά της Μεσογείου
IUCN/SSC Ομάδα Ειδικών για τα Φυτά των Νησιών της Μεσογείου

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
Φωτογραφικό Αρχείο ΚΥ.Κ.Π.Ε.Ε.

Διαβάστε επίσης

Αγιόκλημα (Lonicera etrusca)

Στο μικρό περιβόλι δέκα δρασκελιές Μπορείς να ιδείς το φως του ήλιου να πέφτει σε ...