Κίσσα – Ενδημικό Υποείδος της Κύπρου

Η κίσσα με το επιστημονικό όνομα Garrullus glandarius είναι πτηνό που ανήκει στην οικογένεια των κορακιδών της τάξης των στρουθιόμορφων. Στην Κύπρο απαντάται το ενδημικό υποείδος Garrullus glandarius glazneri [1-3]. Η κίσσα είναι ένα μικρού μεγέθους πουλί του οποίου το μήκος κυμαίνεται από 32 ως 35 εκ [2,3]. Τα βασικά χρώματα του φτερώματος της κίσσας είναι το ανοιχτό καφέ, το ρόδινο και το γκρίζο. Χαρακτηριστικό στοιχείο των γκριζόμαυρων φτερών της είναι οι γαλαζωπές κηλίδες [1,2]. Στα νεαρά πουλιά ο χρωματισμός είναι περισσότερο σκούρο-κόκκινος απ’ ότι στα ενήλικα [2]. Το πουλί αυτό όταν ενοχληθεί ανασηκώνει τις λεπτές σκουρόχρωμες ραβδώσεις του στέμματός του που σχηματίζουν ένα μικρό λοφίο [1].

Η κίσσα είναι ένα δασόβιο πουλί. Μπορεί να τη συναντήσει κανείς στο Δάσος της Πάφου και του Τροόδους και γενικά σε δασώδεις περιοχές με υψόμετρο πέραν των 900 μ. περίπου. Σπάνια θα τη συναντήσει κανείς μακριά από δέντρα [1,2]. Λόγω του ότι είναι αρκετά ντροπαλά πουλιά συνήθως βρίσκονται πολύ καλά κρυμμένα μέσα στα δέντρα [2].

Η ιδιαίτερα χαρακτηριστική φωνή της που μοιάζει με ένα σκληρό κράξιμο αποτελούμενο από τις συλλαβές “γραακ γραακ “, ή “σκααργκ- σκααργκ ” την κάνει αντιληπτή από πολύ μακριά. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι οι κίσσες είναι πολύ καλοί μίμοι και μπορούν εύκολα να μιμηθούν τη φωνή άλλων ζώων όπως μιας γάτας ή ενός άλλου είδους πουλιού [2].

Η κίσσα γεννά την άνοιξη 4-6 πρασινωπά αυγά με καφετιά στίγματα σε φωλιές που φτιάχνει σε δέντρα ή θάμνους. Ο επωασμός διαρκεί γύρω στις 16 μέρες ενώ συνεχίζει να φροντίζει του νεοσσούς για περίπου 20-23 μέρες μέχρι να είναι σε θέση να πετάξουν [1,3]. 

Είναι σχεδόν παμφάγο πουλί αφού η τροφή του αποτελείται από κυρίως βελανίδια αλλά και  έντομα,  ώριμα φρούτα, κάστανα, βατόμουρα, πατάτες και κάποτε από αυγά και νεοσσούς άλλων πουλιών [1-3]. Αξίζει να αναφερθεί ότι η κίσσα μπορεί να μεταφέρει κάθε φορά ως και 5 βελανίδια, 1 στο ράμφος της και τα υπόλοιπα στο λαιμό και τον οισοφάγο της, σε κοντινές ή και πολύ μακρινές αποστάσεις [2]. Οι κίσσες θεωρείται ότι συμβάλλουν στη διάδοση των φυσικών περιοχών με δρύες λόγω της συνήθειας τους να θάβουν τα βελανιδιά.
Έχει υπολογιστεί ότι μια και μόνο κίσσα θα μπορούσε “να φυτέψει” μέχρι και 3000 βελανίδια σε έναν μόνο μήνα [2].

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την προστασία της κίσσας και γενικά της πτηνοπανίδας του τόπου μας; Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλουμε στις προσπάθειες για προστασία του περιβάλλοντος και της πτηνοπανίδας. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι, λοιπόν, στο χέρι μας να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον, ξεκινώντας από το να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Ας προσπαθήσουμε να προστατέψουμε τους οικότοπους των πτηνών. Ας αποφύγουμε τη χρήση τοξικών φυτοφαρμάκων που δηλητηριάζουν το περιβάλλον μας. Ας μην ρυπαίνουμε τις φυσικές περιοχές ρίχνοντας σκουπίδια. Ας σεβαστούμε κάθε είδος ζωής. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:

[1] Πουλιά της Κύπρου, του Λουκά Χριστοφόρου, AFIAP, 1998
[2] https://www.katakali.net/
[3] http://www.cyprusbiodiversityforkids.com/

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:

http://www.pbase.com
©  Ingo Waschkies