Η εκπληκτική κοινωνία των μυρμηγκιών

Τα πιο άφθονα έντομα στη φύση είναι τα μυρμήγκια και είναι κατανεμημένα σ` όλο τον πλανήτη, εκτός από τους δύο πόλους. Σύμφωνα με στοιχεία, υπάρχουν περισσότερα είδη μυρμηγκιών σ` ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο βραζιλιάνικου δάσους από τα είδη των πιθήκων σ` όλο τον κόσμο! Τα μυρμήγκια, ή αλλιώς οι “ακούραστοι εργάτες”, ζουν σε οργανωμένες αποικίες. Οι φωλιές τους βρίσκονται σε κορμούς δέντρων η έχουν την μορφή υπογείων θαλάμων στο έδαφος.

Η κοινωνία των μυρμηγκιών, είναι εξαιρετικά εκπαιδευμένη, πειθαρχημένη και προσηλωμένη σε όλους τους τομείς, τόσο στο κτίσιμο μιας φωλιάς όσο και στην μεταφορά της τροφής. Όλα τα είδη είναι κοινωνικά και ο αριθμός των ατόμων που αποτελεί αυτές τις κοινωνίες κυμαίνεται από 20 έως αρκετά εκατομμύρια άτομα. Συνήθως, όλα τα άτομα μιας αποικίας είναι παιδιά μίας και μοναδικής βασίλισσας. Η κοινωνία των μυρμηγκιών, εκτός από τη βασίλισσα, αποτελείται ακόμα από τις εργάτριες, τους στρατιώτες και τ` αρσενικά. Σ` όλο τον κόσμο υπάρχουν μέχρι αυτή τη στιγμή 7.600 γνωστά είδη μυρμηγκιών. Πιστεύεται όμως, ότι ο πραγματικός αριθμός των ειδών είναι γύρω στις 12 με 14 χιλιάδες.

Στον κόσμο των μυρμηγκιών υπάρχουν διάφορα επίπεδα “πολιτισμού”. Τα πιο πρωτόγονα είδη είναι κυνηγοί. Τα μυρμήγκια του γένους Anomma ή “λεγεωνάριοι” είναι αποκλειστικά σαρκοφάγα και καταβροχθίζουν κάθε ζώο, νεκρό ή ζωντανό, που βρίσκουν στο δρόμο τους.Οι “λεγεωνάριοι” δεν κατασκευάζουν φωλιές γιατί κάνουν νομαδική ζωή. Η αποικία σταματάει μόνο για 3 εβδομάδες, κάθε φορά που η βασίλισσα είναι έτοιμη να γεννήσει τ` αυγά της.

Μερικά είδη του γένους Atta ασχολούνται με την “γεωργία”, γιατί καλλιεργούν μανιτάρια για τη διατροφή τους. Άλλα είναι “βοσκοί”, όπως η ormica polyctena, δηλαδή έχουν στη διάθεσή τους μικρά κοπάδια από έντομα (Aphides) που απορροφούν τη λίμφα διαφόρων φυτών. Τα μυρμήγκια κάθε τόσο “αρμέγουν” αυτά τα έντομα-“αγελάδες”, χτυπώντας τα ελαφρά στην κοιλιά με τις κεραίες τους. Αυτά, μ` αυτό τον τρόπο, εκκρίνουν σταγόνες από μια ζαχαρώδη ουσία, για την οποία τα μυρμήγκια ξετρελαίνονται.

Στις ερήμους των ΗΠΑ, της Αφρικής και της Αυστραλίας ζουν 6 είδη μυρμηγκιών του γένους Myrmecocystus, τα λεγόμενα “ΒΟΝΒΟΝ”. Αυτά τρέφονται αποκλειστικά με μέλι. Οι εργάτριες μεταμορφώνονται σε δεκαμενές μελιού και κατά τη διάρκεια του χειμώνα ταΐζουν τους συντρόφους τους, ρίχνοντάς τους στο στόμα σταγόνες μελιού. Άλλα είδη είναι οι Αμαζόνες, οι οποίες μπαίνουν στις φωλιές άλλων μυρμηγκιών και μετά από “δραματικές μάχες” παίρνουν τις νύμφες και τις μεταφέρουν στη φωλιά τους. Τα μυρμήγκια που αναπτύσσονται από αυτές τις νύμφες, δέχονται τις Αμαζόνες για αφεντικά, γι` αυτό τις προσέχουν, τις ταΐζουν, φτιάχνουν τις νέες φωλιές, φροντίζουν τα νεογέννητα -με λίγα λόγια κάνουν όλες τις αγγαρείες, για τις οποίες είναι ανίκανες οι Αμαζόνες.

Άξιος θαυμασμού είναι και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί μια κοινωνία μυρμηγκιών για την εξέυρεση τροφής αφού όπως αποδείκτηκε από πολλές έρευνες τα μυρμήγκια χρησιμοποιούν πολύπλοκους διαδικτυακούς αλγόριθμους που κινούνται στην ίδια φιλοσοφία με τους σύγχρονους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και την κυκλοφορία δεδομένων στο ίντερνετ! Τα μυρμήγκια ουσιαστικά δημιουργούν μια συνάρτηση όπου στέλνουν αναζητητές τροφής ανάλογα με τη διαθεσιμότητα της τροφής.

Όλο και περισσότερο, κάθε απόφαση μας, ατομική ή μέσα στην οικογένεια μας, στην εργασία ή στο σχολείο μας έχει σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Ας πάρουμε παράδειγμα την απίστευτη οργάνωση που υπάρχει στη φύση και σε οργανισμούς όπως είναι τα μυρμήγκια αλλάζοντας τη ζωή μας προς το καλύτερο. Ας προστατέψουμε αυτές τις τέλεια οργανωμένες κοινωνίες εντόμων έτσι ώστε να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση και για τις επόμενες γενεές ανθρώπων. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] http://www.greenapple.gr/articlesdesc.php?id=316
[2] http://www.e-goneis.gr/o-kosmos-twn-murmhgkiwn-kai-h-koinwnia-twn-anthrwpwn-paidikes-drastiriothtes/
[3] http://agiabarbarapatras.blogspot.com/2010/08/blog-post_04.html
[4] http://www.diaforetiko.gr/xerete-oti-ta-murmigkia-diethetan-diadiktio-edo-ke-ekatommiria-chronia

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Army_ants.jpg