Home / Unpublished / Το είδος του Μαρτίου 2018

Το είδος του Μαρτίου 2018

Όνομα: Σταυλοχελίδονο
Επιστημονικό όνομα: Hirundo rustica
Οικογένεια: Hirundinidae


 

 

Περιγραφή
Αποτελεί το πιο γνωστό είδος χελιδονιού που συναντάται στην Κύπρο. Έχει ως κύρια χαρακτηριστικά το μαυρόασπρο φτέρωμά του και τη μακριά ψαλιδωτή ουρά του. Ο λαιμός του είναι κοκκινωπός, χαρακτηριστικό το οποίο το διακρίνει από τα υπόλοιπα είδη της οικογενείας του. Ένα ακόμη πολύ εντυπωσιακό και ξεχωριστό χαρακτηριστικό του είναι το μεταλλικό σκούρο μπλε χρώμα στο πάνω μέρος του φτερώματος του. Το κάτω μέρος του φτερώματός του είναι λευκό. Το μέγεθος του σώματός του κυμαίνεται από 19 – 21 εκατοστά [1,5].

Τροφή
Η κυριότερη και αποκλειστική τροφή του είναι τα μικροσκοπικά έντομα, τα οποία εγκλωβίζει με το ράμφος του κατά τη διάρκεια της πτήσης του, καθώς είναι εναερόβια πτηνό [4,5].

Αναπαραγωγή
Αναπαράγεται δύο φορές το χρόνο, τη χρονική περίοδο μεταξύ Απριλίου – Αυγούστου. Κατά την αναπαραγωγική περίοδο γεννά συνήθως 4-6 αυγά, τα οποία επωάζονται για περίπου 16 μέρες από το θηλυκό χελιδόνι.

Το κάλεσμα του θηλυκού χελιδονιού από το αρσενικό γίνεται με κυκλικές εναέριες κινήσεις και τραγούδια. Η φωλιά του κατασκευάζεται σε σχήμα ενός ανοιχτού κυπέλλου  με λάσπη, άχυρο και πούπουλα. Οι κυριότερες κρυψώνες του είναι συνήθως οι βεράντες και οι εξωτερικές αποθήκες σπιτιών [1,5].

Μετανάστευση
Αναφέρεται σε αποδημητικό πτηνό που ανήκει στην τάξη των στρουθιόμορφων. Μεταναστεύει κατά δεκάδες εκατοντάδες σε σμήνη από το Μάρτιο προκειμένου να αναπαραχθεί και στις αρχές του φθινοπώρου μεταναστεύει προς τα θερμά κλίματα της Αφρικής. Προσαρμόζεται εύκολα στις περιοχές που επισκέπτεται, καθώς ζει σε χωριά και πόλεις και είναι πολύ εξοικειωμένο με τον άνθρωπο [1,3,4].

Το μεταναστευτικό τους ταξίδι διαρκεί αρκετές εβδομάδες και φτάνει μέχρι και τα 20.000 χιλιόμετρα. Κατά το ταξίδι τους αυτό συναντούν αρκετές δυσκολίες: έρχονται αντιμέτωπα με αρπακτικά πουλιά, καταιγίδες, δυνατούς ανέμους, διασχίζουν τεράστιες ερήμους και θάλασσες για να φτάσουν μέχρι και την Μεσόγειο. Επίσης, πολλά μέρη, στα οποία θα μπορούσαν να ξεκουραστούν και να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους για να συνεχίσουν, έχουν καταστραφεί ή ρυπανθεί με αποτέλεσμα να θεωρούνται ακατάλληλα και μη βιώσιμα για αυτά [3].

Άλλα χαρακτηριστικά
Γενικότερα τα χελιδόνια είναι ιδιαίτερα ευκίνητα και εντυπωσιάζουν με τα μοναδικά ακροβατικά τους πετάγματα. Η ευκινησία που χαρακτηρίζει την κινήσεις τους στον αέρα είναι πολύ μεγαλύτερη από το πόσο γρήγορα κάνουν τις κινήσεις τους. Έτσι, λόγω της πολύ μεγάλης ευελιξίας που διαθέτουν είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς από μακριά τα όμορφα χρώματα που συνδυάζονται στο μικροσκοπικό του σώμα. Επιπλέον, το χαρακτηριστικό τιτίβισμα τους και τα χορευτικά τους φτερουγίσματα αποτελούν τον προάγγελο της άνοιξης και της ανθοφορίας στο τόπο μας. Το νησί μας έχει αναδείξει ένα πλούτο τραγουδιών, ποιημάτων και παραμυθιών που σχετίζονται  με τα χελιδόνια.

Προστασία
Το σταυλοχελίδονο είναι σύνηθες πουλί στο νησί μας, αλλά ο πληθυσμός του εμφανίζεται σε μικρότερους αριθμούς. Έτσι, το συγκεκριμένο είδος χελιδονιού συμπεριλαμβάνεται στο κόκκινο βιβλίο για προστασία των απειλούμενων ειδών και ειδικότερα στα είδη του Παραρτήματος ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής άγριας ζωής και των φυσικών βιοτόπων [2].

ΠΗΓΕΣ:
[1] Πουλιά της Κύπρου, του Λουκά Χριστοφόρου, AFIAP, 1998 (Βιβλίο)
[2] http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?aID=1113
[3] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CF%8C%CE%BD%CE%B9
[4] http://www.poulia.info/2012/01/hirundo-rustica.html
[5] http://www.katakali.net/drupal/poylia/xelidoni
[6] http://www.springalive.net/el-cy/springalive/swallow

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hirundo_rustica_14116.JPG

Διαβάστε επίσης

Ε΄ Παγκύπριο Μαθητικό Συνέδριο για το Περιβάλλον και την Αειφορία

  Το Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΚΥΚΠΕΕ) της Ιερής Μητρόπολης Λεμεσού σε συνεργασία ...