Home / Η Ορθόδοξη προσέγγιση στις σύγχρονες εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας και της Γενετικής Μηχανικής στα φυτά και στα ζώα

Η Ορθόδοξη προσέγγιση στις σύγχρονες εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας και της Γενετικής Μηχανικής στα φυτά και στα ζώα

Πέραν όμως από τις όποιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, τις συνέπειες στην υγεία και τις οικονομικές συνιστώσες του ζητήματος της γενετικής τροποποίησης φυτών και ζώων, παραμένει ουσιαστικό και βαθύτερο το ζήτημα των πνευματικών διαστάσεων του εγχειρήματος αυτού από τον σύγχρονο άνθρωπο. Η ορθόδοξη βιοηθική δεν εστιάζει απλώς στις επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον του ανθρώπου όπως η σύγχρονη Βιοηθική πράττει. Η ορθόδοξη βιοηθική απορρέει από τον Θεό και προς Αυτόν αναφέρεται. Έτσι καθίσταται πνευματική και διαφοροποιείται από κάθε άλλη μορφή ηθικής. Η ορθόδοξη βιοηθική χρειάζεται και σε αυτό το μείζον ζήτημα να έχει συμβουλευτικό, καθοδηγητικό, προσωπικό και φιλάνθρωπο χαρακτήρα. Σύμφωνα με τον Νικόλαο Κόϊο, πρέπει να συνδυάζει τη φανέρωση της ορθόδοξης θεολογίας χωρίς να αφαιρεί κάτι από την αλήθεια της, ενώ παράλληλα θα αφήνει χώρο για την άσκηση της οικονομίας και της ποιμαντικής διακονίας. Οι αρχές της δεν θα πρέπει να καθορίζουν συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις, ούτε να επιβάλλουν κυρώσεις για τους παραβάτες, αλλά θα σηματοδοτούν τον βαθμό απομάκρυνσης του ανθρώπου από τον Θεό, δίνοντάς του ταυτόχρονα την ευκαιρία για επιστροφή και μετάνοια.

H αρχή της ανιδιοτελούς αγάπης, η οποία επεκτείνεται πέραν από τον άνθρωπο και στα φυτά και στα ζώα και σε όλη τη κτίση, αποτελεί ένα μέτρο της απομάκρυνσης του ανθρώπου από τον Θεό. Με την ωφελιμιστική και χρηστική εκμετάλλευση του περιβάλλοντα κόσμου, των φυτών και των ζώων, μέσω της γενετικής μηχανικής και της συνθετικής βιολογίας, προς επίτευξη ιδίου οφέλους, ο άνθρωπος ξεφεύγει της αυθεντικής ορθόδοξης στάσης. Γι’ αυτόν τα φυτά και τα ζώα δεν είναι ζωντανοί οργανισμοί δημιουργημένοι από τον Θεό «καλοί λίαν» αλλά είναι μέσα επίτευξης προσωπικής ωφέλειας και συμφέροντος. Για τον σύγχρονο άνθρωπο της γενετικής μηχανικής και της συνθετικής βιολογίας τα φυτά και τα ζώα, αλλά και όλο το περιβάλλον εν γένει, αποτελούν απλώς εργαλεία προς τέρψη και ικανοποίηση των πολλών και εξεζητημένων αναγκών και προτιμήσεών του αλλά και εργαλεία ακόμα και για την εξόντωση του πλησίον (βιολογικά όπλα).

Ξεφεύγει ο σημερινός άνθρωπος από τον σεβασμό και την ιερότητα της ζωής. Ξεχνά ο σημερινός άνθρωπος ότι τα φυτά και τα ζώα και όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έχουν μια μοναδική βιολογική συγκρότηση που είναι δώρο της άπειρης ευσπλαχνίας του Θεού. Βέβαια η ζωή του ανθρώπου δεν θεωρείται υπό το ίδιο πρίσμα που θεωρείται η ζωή των φυτών, των ζώων και των άλλων ζωντανών οργανισμών καθότι στον κόσμο υπάρχει μια θεία τάξη. Ωστόσο και τα φυτά και τα ζώα και όλοι εν γένει οι ζωντανοί οργανισμοί φυλάσσουν μέσα τους τον δημιουργικό προαιώνιο Λόγο του Θεού, όντας δομημένα από την ένθεη λογική του Λόγου. Σύμφωνα με τον Αρχιμ. Χρυσόστομο Διονυσιάτη η ζωή τους πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό που πηγάζει από το γεγονός ότι ενυλώνουν τη δημιουργική θεία βούληση. Ο ορθόδοξος χριστιανός αντικρίζοντας τους ζωντανούς οργανισμούς διακρίνει σε αυτούς τους λόγους των όντων και ανάγεται στον Θεό Δημιουργό. Αντίθετα ο υπερήφανος και αλαζονικός άνθρωπος των ημερών μας όχι μόνο δεν διακρίνει τους λόγους των όντων σε κάθε δημιούργημα αλλά και επιχειρεί να αλλάξει και τους βιολογικούς νόμους, διαρρηγνύοντας το βιολογικό φράγμα των ειδών και αλλάζοντας τον γενετικό κώδικά τους. Έτσι, τοποθετεί στη θέση του Θεού δημιουργού, το θεόρατο και υπερήφανο εγώ του. Έτσι ο άνθρωπος, παίρνει τη θέση του δημιουργού καταδεικνύοντας ασέβεια τόσο προς τον Δημιουργό όσο και προς τα δημιουργήματα. Ο άνθρωπος αντικαθιστά τους δημιουργικούς Λόγους με ανθρώπινους λόγους, όπως ακριβώς θέλησε να πράξει και ο διάβολος. Ο κόσμος του Θεού … «διορθώνεται» από τον άνθρωπο, σημειώνει ο Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ.κ. Νικόλαος. Το περιβάλλον ανάπτυξής μας παύει να είναι φυσικό. γίνεται και αυτό τεχνητό. Ο διά της φύσεως λόγος του Θεού στον άνθρωπο αντικαθίσταται από την υποχρεωτική σιωπή και την αναπόφευκτη αβουλία που επιβάλλουν τα τετελεσμένα των τεχνολογικών αιφνιδιασμών.

Απόσπασμα από το βιβλίο Βιοηθική του Περιβάλλοντος: Η ορθόδοξη προσέγγιση της κτίσης.

Ανδρέας Χατζηχαμπής (2015). Βιοηθική του Περιβάλλοντος: Η ορθόδοξη προσέγγιση της κτίσης. Λεμεσός: Εκδ. Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης, σελ. 130-133.

Κεντρική σελίδα Ορθοδοξία και Περιβάλλον 

Βιοηθική του Περιβάλλοντος: Η ορθόδοξη προσέγγιση της κτίσης