Πλαστικά απορρίμματα: το πρόβλημα και οι ευκαιρίες

Καθημερινά χρησιμοποιούμε δεκάδες διαφορετικά πλαστικά αντικείμενα. Το ποντίκι του υπολογιστή μας, πολλά μέρη του ίδιου του ηλεκτρονικού υπολογιστή, οικιακά σκεύη, μπουκάλια με νερό, καρέκλες, τραπέζια και τόσα άλλα αντικείμενα. Έχει χρησιμοποιηθεί για ένα ευρύ φάσμα σκοπών διότι είναι φθηνό, ευπροσάρμοστο, ελαφρύ και ανθεκτικό. Ωστόσο, αυτά τα ίδια χαρακτηριστικά το καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο να αποικοδομηθεί. τα πλαστικά χρειάζονται εκατοντάδες χρόνια για να αποικοδομηθούν.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η παραγωγή πλαστικών έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Σύμφωνα με το περιβάλλον για τους ευρωπαίους, ενώ το 1950 η παραγωγή πλαστικών ήταν μόνο 1,5 εκατομμύριο τόνοι μέσα σε 60 περίπου χρόνια αυξήθηκε κατά περίπου 163 φορές φτάνοντας τους 245 εκατομμύρια τόνους. Όσο αυξάνεται η παραγωγή τόσο αυξάνονται και τα πλαστικά απόβλητα. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από τα πλαστικά απορρίμματα καταλήγουν στους χώρους υγειονομικής ταφής καθότι μόνο το 21 % ανακυκλώνονται. Συγκεκριμένα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ήμισυ του συνόλου των πλαστικών είναι θαμμένο σε χώρους υγειονομικής ταφής. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα καθότι τα πλαστικά απόβλητα είναι εύφλεκτα, περιέχουν επικίνδυνες ουσίες που αυξάνουν τη ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους.

Τα πλαστικά απόβλητα αποτελούν ιδιαίτερο πλήγμα και για το θαλάσσιο περιβάλλον, αντιπροσωπεύοντας το 80 % του συνόλου των αποβλήτων που βρέθηκαν στους ωκεανούς και τις θάλασσες του πλανήτη. Πρόκειται για μια σοβαρή απειλή για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και ένα όχημα για να εισέλθουν ενδοκρινικοί διαταράκτες στην τροφική αλυσίδα, θέτοντας σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Υπό την επίδραση των θαλασσίων ρευμάτων, δημιουργούνται στις θάλασσες και τους ωκεανούς πραγματικά νησιά από απόβλητα που παράγει ο άνθρωπος. Από μόνη της, η πλάκα αποβλήτων του Ειρηνικού («The Great Pacific Garbage Patch») θα κάλυπτε γύρω στα 3,5 εκατομμύρια km²!

Αυτά τα νησιά αποτελούνται κυρίως από πλαστικά. Και το πλαστικό χρειάζεται από 500 έως 1000 χρόνια για να αποικοδομηθεί (απελευθερώνοντας πολλές χημικές ουσίες) και μπορεί να πνίξει ψάρια, χελώνες, πουλιά και θαλάσσια θηλαστικά που καταπίνουν κομμάτια θεωρώντας ότι πρόκειται για θηράματα.

Αν και τα πλαστικά απόβλητα αποτελούν ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα θα μπορούσαν να αναδειχθούν ως ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη και μέσα για αύξηση της απασχόλησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζει ότι εάν τα ποσοστά ανακύκλωσης μπορέσουν να αγγίξουν το 70 % μέχρι το 2020, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 162,000 επιπλέον θέσεις εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δίνοντας την ευκαιρία για εργασία στους χιλιάδες άνεργους που έχουμε σήμερα. Επιπλέον, μέχρι το 2015 θα γίνει υποχρεωτική η χωριστή συλλογή των πλαστικών αποβλήτων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εμείς όμως οι απλοί πολίτες τί μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε το οικολογικό αποτύπωμα μας στη Γη; Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Ας επιλέγουμε γυάλινα, ξύλινα ή μεταλλικά αντικείμενα. Το ξύλο έχει τουλάχιστον δύο πλεονεκτήματα: είναι πιο ανθεκτικό από το πλαστικό και δεν παράγεται από πετρέλαιο. Αν το πλαστικό είναι η επιλογή μας ας επιλέγουμε ανακυκλώσιμα πλαστικά προϊόντα. Ας επιλέγουμε προϊόντα από ανακυκλωμένο πλαστικό δίνοντας ώθηση στις διαδικασίες ανακύκλωσης των πλαστικών και στην οικονομία της ανακύκλωσης. Δεν τροφοδοτώ τις «νήσους αποβλήτων» στην ανοικτή θάλασσα. Ας ενημερώσουμε όλους τους γύρω μας για αυτά τα νησιά αποβλήτων που δεν είναι ακόμη ευρέως γνωστά. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] Περιβάλλον για τους ευρωπαίους, 50, 2013
[2] Βιοποικιλότητα 52 τρόποι

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://www.plasticoceans.net