Νησιά Σκουπιδιών στους ωκεανούς

Ωκεανοί…Πανέμορφα οικοσυστήματα που κάνουν το πλανήτη μας να μοιάζει με γαλάζια σφαίρα από το διάστημα. Φυσικές περιοχές που κρύβουν αμέτρητα πλάσματα αλλά και φυτά, καλύπτοντας το 70% του πλανήτη μας.  Οι ωκεανοί αποτελούν σπίτι περίπου για 230.000 γνωστά είδη. Τα βάθη των ωκεανών όμως παραμένουν ανεξερεύνητα. Ως εκ τούτου, υπολογίζεται ότι, μπορεί να υπάρχουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια θαλάσσια είδη. Αξίζει να αναφέρουμε ότι  η ζωή μέσα στους ωκεανούς εξελίχθηκε 3 δισεκατομμύρια χρόνια πριν εξελιχθεί η ζωή στη Γη.

Παρόλα αυτά ο άνθρωπος βρήκε τρόπο να προκαλέσει ζημιά και σε αυτά τα οικοσυστήματα εξαιτίας της καταναλωτικής του μανίας που έχει ως αποτελέσμα τη συνεχή παραγωγή και απόρριψη σκουπιδιών μέσα στις θάλασσες. Δεν έφταναν τα οικοσυστήματα της ξηράς κατάφερε να ρυπάνει και την θάλασσα δημιουργώντας μάλιστα και ολόκληρα νησιά σκουπιδιών! Πιο συγκεκριμένα το 1997, στον βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, ανακαλύφθηκε μια τεράστια περιοχή καλυπτόμενη από σκουπίδια, τα περισσότερα από πλαστικό, που συσσωρεύτηκαν εξαιτίας των ρευμάτων που τα συγκεντρώνουν από παντού. Αυτό το «νησί» των σκουπιδιών, γνωστό και ως «Μεγάλη Δίνη Σκουπιδιών του Ειρηνικού» δεν είναι ορατό από τους δορυφόρους, τόσο γιατί το πλαστικό είναι διαφανές και βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, όσο και γιατί αποτελείται, κατά κύριο λόγο, από εξαιρετικά μικρά κομμάτια πλαστικού, μεγέθους μόλις λίγων χιλιοστών το καθένα. Αυτός ο ατέλειωτος επιπλέοντας σκουπιδότοπος έχει μέγεθος διπλάσιο από την πολιτεία του Τέξας!

Αναλυτικότερα ένα κυκλικό ρεύμα – μια δίνη – σχηματίζεται στο σημείο λόγω των ανέμων και των δυνάμεων που δημιουργούνται από την περιστροφή της γης. Παρόλα αυτά η περιοχή στο κέντρο της δίνης είναι πιο ήρεμη και σταθερή. Τα σκουπίδια λοιπόν παγιδεύονται στο κέντρο της δίνης όπου και αυξάνονται συνεχώς. Η κίνηση της δίνης εμποδίζει τα σκουπίδια και τα άλλα υλικά να διαφύγουν. Επιπλέον πολλά πλαστικά δεν είναι βιοδασπώμενα και απλά σπάζουν σε μικρότερα και μικρότερα κομματάκια. Τα μικροσκοπικά πλαστικά κομμάτια μοιάζουν με πλαγκτόν, με αποτέλεσμα να μπερδεύονται τα ψάρια και τα θαλασσοπούλια και να τα τρώνε. Η «τοξική» αυτή τροφή δεν λιώνει μέσα στα ψάρια. Συνεπώς η «τοξική βόμβα» στο μέσο του ωκεανού είναι πάρα πολύ επικίνδυνη για την υγεία των ανθρώπων, καθώς τα ψάρια αποτελούν μέρος της διατροφικής μας αλυσίδας.

Πολλοί ωκεανογράφοι και κλιματολόγοι είχαν προβλέψει την δημιουργία αυτού του νησιού, ωστόσο η ανακάλυψη του έγινε από τον Charles Moore, οποίος έπλεε από τη Χαβάη στην Καλιφόρνια σε ένα αγώνα με γιοτ, όταν είδε εκατομμύρια μικρά κομματάκια πλαστικού να τυλίγουν το πλεούμενο. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε μια ακόμη σκουπιδοκηλίδα από πλαστικά απορρίμματα στον Βόρειο Ατλαντικό, ανατολικά των Βερμούδων, η μελέτη της οποίας κατέδειξε ότι πλησιάζει σε μέγεθος την κηλίδα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Παρόμοια φαινόμενα συναντούμε και στο Νότιο Ινδικό Ωκεανό. Σε ότι αφορά τη Μεσόγειο, θεωρείται μια από τις πιο μολυσμένες θάλασσες του κόσμου με περίπου 2.000 κομμάτια πλαστικού ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς: Οι ωκεανοί έχουν μεγάλη σημασία για την οικολογική ισορροπία της Γης, γιατί  αποτελούν τους κυριότερους ρυθμιστές του κλίματος ενώ διαφοροποιούν και τη θερμοκρασία της Γης απορροφώντας την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία, την οποία αποθηκεύουν ως θερμική ενέργεια. Ακόμη το 85% του οξυγόνου παράγεται στους ωκεανούς. Όλο και περισσότερο, κάθε απόφαση μας, ατομική ή μέσα στην οικογένεια μας, στην εργασία ή στο σχολείο μας έχει σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Ας προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τις θάλασσες μας καθαρές. Ας περάσουμε το μήνυμα ότι οι ωκεανοί αποτελούν σημαντικό κομμάτι στη διατήρηση της ζωής επάνω στη γη. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1]http://aksioperierga.blogspot.com/2012/06/blog-post_21.htmlhttp://www.igraphics.gr/infographics/2011/06/08/environment/plastiko-oceanshttp://www.econews.gr/2009/04/13/plastic-garbage-island-pacific/http://education.nationalgeographic.com/education/encyclopedia/great-pacific-garbage-patch/?ar_a=1
[2] http://www.econews.gr/2010/04/22/garbage-patch-atlantic-ocean/

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://www.dailymail.co.uk/