Home / Ραδιοφωνική Εκπομπή - Περιβάλλον για Όλους / Το οικολογικό αποτύπωμα των ανθρώπων στη γη

Το οικολογικό αποτύπωμα των ανθρώπων στη γη

16 Oikologiko ApotipomaΈνας τρόπος για να μετρήσουμε τις επιδράσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας πάνω στη γη είναι το “οικολογικό αποτύπωμα”. Το “οικολογικό αποτύπωμα” είναι ένα μέτρο της κατανάλωσης φυσικών πόρων από μια κοινωνία για την κάλυψη των αναγκών της, συγκρίνοντας την με τη συνολική δυνατότητα της γης να παράγει και να αναπαράγει αυτούς τους πόρους.

Χρειαζόμαστε σχεδόν τρεις πλανήτες για να διατηρήσουμε τον τρόπο ζωής μας. Έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ το οικολογικό μας όριο. Αυτό οφείλεται κυρίως στη στρεβλή νοοτροπία μας, που αντιμετωπίζει το φυσικό περιβάλλον ως ανεξάντλητη πηγή πόρων.

Η έννοια του οικολογικού αποτυπώματος έχει να κάνει με την απαραίτητη έκταση παραγωγικής γης, πόσιμου νερού και θάλασσας για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών σε ενέργεια και νερό, ώστε να διατηρηθούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες στο σημερινό επίπεδο. Σε αυτή συμπεριλαμβάνονται οι εκπομπές ρύπων –άρα και οι εκπομπές CO2– και η απόθεση των απορριμμάτων.

Πρακτικά, ο όρος «οικολογικό αποτύπωμα» είναι ένας δείκτης ο οποίος συνδέεται με το βαθμό-ρυθμό που οι άνθρωποι καταναλώνουν τους πόρους της Γης και εκφράζεται σε έκταση παραγωγικής γης, η οποία χρειάζεται γι’ αυτό. Η Γη διαθέτει 120 δισεκατομμύρια τέτοια στρέμματα, άρα σε κάθε άνθρωπο αυτού του πλανήτη σήμερα αντιστοιχούν περίπου 18 στρέμματα. Όμως, αυτό το όριο το έχουμε υπερβεί, και το μέσο οικολογικό αποτύπωμα είναι περίπου 22 στρέμματα κατά κεφαλήν, πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε υπερβεί ήδη τη φέρουσα βιολογική ικανότητα της Γης.

Σύμφωνα με την έκθεση της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF για το 2008, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι άνθρωποι, κατανάλωναν κατά περίπου 30% περισσότερο σε σχέση με τη δυνατότητα ετήσιας παραγωγής της Γης. Δηλαδή, ο πλανήτης χρειάζεται έναν χρόνο και τρεις μήνες περίπου για να αναπληρώσει ό, τι εμείς οι άνθρωποι χρησιμοποιήσαμε εκείνο το έτος. Μέχρι το 1960 καταναλώναμε το 70% των πόρων του πλανήτη, το 1980 το 100%, το 1999 φτάσαμε στο 120%, το 2008 στο 130% και με τους ρυθμούς που είχαμε μέχρι το 2008 –λόγω κρίσης έχουμε κάποια μείωση στο μεταξύ– η πρόβλεψη ήταν ότι το 2030 θα φτάναμε στο 200% (θα χρειαζόμαστε, δηλαδή, δύο πλανήτες σαν τη Γη). Σε κάθε περίπτωση, σήμερα ζούμε σε βάρος του μέλλοντος και των επόμενων γενεών – δημιουργούμε, εκτός των οικονομικών χρεών, και οικολογικά χρέη.

Βέβαια, υπάρχει και μεγάλη αδικία όσον αφορά την κατανομή του οικολογικού αποτυπώματος για τους ανθρώπους σε διάφορες περιοχές της Γης, ανάλογα με το βιοτικό επίπεδο και τον τρόπο ζωής τους. Ο μέσος Βορειοαμερικανός χρειάζεται, για παράδειγμα, 96 στρέμματα, ο μέσος Καναδός 72, ο Άγγλος 56, ο Γάλλος 53, ενώ ο μέσος Ινδός 8 στρέμματα. Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι –όπως βέβαια και οι Αμερικανοί ακόμα πιο πολύ– ζουν εις βάρος των άλλων πληθυσμών, και ιδίως της Αφρικής, πράγμα ασυμβίβαστο με τη δίκαιη κατανομή των πόρων.

Εμείς όμως οι απλοί πολίτες τί μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε το οικολογικό αποτύπωμα μας στη Γη; Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Ας προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε στη ζωή μας την αρχή των 4R, άρνηση, μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση. Ας αξιολογήσουμε ξανά τις ανάγκες μας, ας μην πάρουμε κάτι που δεν το χρειαζόμαστε πραγματικά. Ας ανακυκλώνουμε. Ας μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας με κάθε τρόπο. Είναι τεράστια η οικονομία σε πρώτες ύλες και φυσικούς πόρους. Ας μη ξεχνάμε ότι μόνο μια γη έχουμε, ας μην την εξαντλούμε. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
Γιώργος Κολέμπας / Βασίλης Γιόκαρης, Κοινωνικοποίηση, Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων, Αθήνα 2012, σ. 25-26.

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://www.econews.gr

Διαβάστε επίσης

Αγιόκλημα (Lonicera etrusca)

Στο μικρό περιβόλι δέκα δρασκελιές Μπορείς να ιδείς το φως του ήλιου να πέφτει σε ...