Αραβίς η κενέντεια

Ραδιοφωνική Εκπομπή - Περιβάλλον για Όλους

Arabis kennedyae Meikle όπως είναι και το επίσημο της όνομα είναι μονοετής ή διετής, όρθια πόα, ύψους 5-15 cm, με διακλαδιζόμενους βλαστούς, ιδιαίτερα στη βάση. Τα φύλλα της έχουν αραιό αστεροειδές τρίχωμα. Τα άνθη της είναι πολύ μικρά, με 4 σέπαλα και 4 λευκά πέταλα. Ανήκει στην οικογένεια Cruciferae (οικογένεια του σιναπιού).

Είναι ενδημικό είδος της Κύπρου. Απαντάται σε υψόμετρο 900 – 1350 μέτρων. Εντοπίστηκε σε 3 θέσεις: νοτιοδυτικές πλαγιές της Χιονίστρας, περιοχή Τριπύλου στο Δάσος Πάφου και Κρυός Ποταμός. Όσον αφορά το ενδιαίτημα του, το είδος αυτό εντοπίζεται συνήθως σε πετρώδεις θέσεις με πυριγενή πετρώματα καθώς και σε ημισκιασμένες βραχώδεις περιοχές, κατά μήκος μικρών ρυακιών και σε περιοχές όπου κυριαρχεί η λατζιά (Quercusalnifolia) και η τραχεία πεύκη (PinusBrutia).

Η άνθηση του φυτού γίνεται Απρίλιο με Μάιο ενώ η καρποφορία Ιούνιο με Ιούλιο. Οι καρποί που σχεδόν μοιάζουν με προεκτάσεις των διακλαδώσεων έχουν μήκος 25-40 εκ. και είναι πολύ στενοί (1,5 χιλ.). Όταν ωριμάσουν ξεραίνονται και ανοίγουν σε δύο κομμάτια τα οποία πέφτουν, αφήνοντας μια δυσδιάκριτη, κεντρική μεμβράνη που στηρίζει τα μικροσκοπικά σπέρματα.

Το είδος αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως CR (Κρίσιμα Κινδυνεύον) σύμφωνα με τα κριτήρια του Κόκκινου Καταλόγου της IUCN B1ab(iii)c(iv)+2ab(iii)c(iv); C2a(i). Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή και η ποιότητα του οικοτόπου του είδους βρίσκονται σε φθίνουσα πορεία, ο αριθμός των ατόμων παρουσιάζει ευρεία διακύμανση, και οι εναπομείναντες μικροί πληθυσμοί είναι αποκομμένοι και απομονωμένοι μεταξύ τους. Οι τρεις γνωστοί πληθυσμοί του είδους περιλαμβάνουν συνολικά μερικές εκατοντάδες άτομα και καλύπτουν έκταση μικρότερη των 2 χλμ. Ένας από τους πληθυσμούς δέχεται την αρνητική επίδραση ανθρώπινων δραστηριοτήτων, που προκαλούν καταστροφή του οικοτόπου του είδους. Συγκεκριμένα, δίπλα από τον πληθυσμό αυτό, υπάρχει οργανωμένος χώρος αναψυχής, ενώ μέσα και γύρω από το σημείο που αναπτύσσεται το είδος διεξάγονται στρατιωτικές ασκήσεις.

Το Arabiskennedyae δυνητικά απειλείται και από την κατασκευή ή τη διαπλάτυνση δρόμων. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν επίσης κίνδυνο. Αντίθετα με άλλα μονοετή φυτά που απαντούνται στον ίδιο οικότοπο, τα σπέρματά του δεν έχουν ούτε σκληρό κέλυφος ούτε είναι ανθεκτικά στη θερμοκρασία. Έτσι, μια δασική πυρκαγιά θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την εδαφική τράπεζα σπερμάτων του είδους.

Παρόλο που ολόκληρος ο πληθυσμός του είδους βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους, μόνο ένας από τους υποπληθυσμούς περιλαμβάνεται μέσα σε Περιοχή Προστασίας της Φύσης. Οι περιοχές όπου αναπτύσσονται οι άλλοι δύο υποπληθυσμοί θα ήταν καλό να κηρυχθούν ως Περιοχές Προστασίας της Φύσης (Nature Reserves).

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς: Η Αραβίς περιλαμβάνεται στο κόκκινο βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου και χαρακτηρίζεται ως κρίσιμα κινδυνεύον είδος. Οφείλουμε να προστατεύουμε με κάθε μέσο αυτα τα σπάνια ενδημικά φυτά του τόπου μας. Όλο και περισσότερο, κάθε απόφαση μας, ατομική ή μέσα στην οικογένεια μας, στην εργασία ή στο σχολείο μας έχει σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Επιβάλλεται να προστατέψουμε όλα τα ενδημικά μας είδη ακόμη και τα πιο μικρά φαινομενικά, αφού αποτελούν κληρονομιά της φύσης της Κύπρου. Στο χέρι μας είναι να το πετύχουμε. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] Tσιντίδης T., Xριστοδούλου X. Σ., Δεληπέτρου Π., Γεωργίου K., 2007. Το Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου. Φιλοδασικός Σύνδεσμος Κύπρου.
[2] http://www.natureofcyprus.org
[3] Τα 50 κορυφαία φυτά της Μεσογείου, IUCN/SSC Ομάδα Ειδικών για τα Φυτά των Νησιών της Μεσογείου.

Αραβίς η κενέντεια

Διαβάστε επίσης