Περιβαλλοντικά προγράμματα: Καθρέφτης “πράσινης” συμπεριφοράς

Κι όμως μπορεί να ακούγεται παράξενο, αλλά μπορούμε να δώσουμε χρώμα στη συμπεριφορά μας, αν εμείς το επιλέξουμε. Τι ονομάζεται «πράσινη» συμπεριφορά; Η καλλιέργεια στάσεων και αξιών φιλικών προς το περιβάλλον και η συμπεριφορά των ανθρώπων γύρω από θέματα των αγορών, της ανακύκλωσης και συμμετοχές σε προσωπικές περιβαλλοντικές δράσεις. Ένας τρόπος απόκτησης ή βελτίωσης της «πράσινης» συμπεριφοράς είναι τα περιβαλλοντικά προγράμματα.

Τα περιβαλλοντικά προγράμματα σχεδιάζονται στη βάση της βιωματικής μάθησης και ενεργούς εμπλοκής των μαθητών μέσω διερευνητικών δραστηριοτήτων. Στόχος τους είναι η ενεργοποίηση των εμπλεκομένων σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και στόχο έχουν τη διατήρηση του στο σήμερα, το αύριο και το μέλλον. Η καλλιέργεια κριτικής σκέψης και ευαισθητοποίησης ως προς την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος είναι το σημαντικότερο στοιχείο της φιλοσοφίας των περιβαλλοντικών προγραμμάτων. Έτσι, παράλληλα εξελίσσεται η «πράσινη» συμπεριφορά των εμπλεκομένων, σημαντικό εφόδιο προσωπικής ανάπτυξης [1,2,3].

Τα θέματα των περιβαλλοντικών προγραμμάτων συνδέονται με διάφορα περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά και με την εμπλοκή των συμμετεχόντων σε δράσεις που εμπλουτίζουν το γνωστικό τους επίπεδο. Στους περισσότερους τα πρώτα θέματα των περιβαλλοντικών προγραμμάτων που έρχονται στο μυαλό είναι η ανακύκλωση, η προστασία της φύσης από τα σκουπίδια, η μείωση των καυσαερίων, η εξοικονόμηση ενέργειας και άλλα. Πέραν από αυτά τα περιβαλλοντικά ζητήματα ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα ασχολείται και με τα διαφορετικά οικοσυστήματα που αποτελούν καταφύγιο ζωής της χλωρίδας και πανίδας του τόπου μας. Όπως για παράδειγμα η μελέτη μίας λίμνης, ενός αμμόλοφου, ενός υγροτόπου, ενός μονοπατιού στη φύση, ενός θαμνώνα που φιλοξενεί δεκάδες είδη της πλούσιας βιοποικιλότητας του τόπου μας [3,5].

Επιπρόσθετα, ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει εθελοντικές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα αναδασώσεις περιοχών, καθαρισμό πάρκων και παραλιών μέσα από ποικίλες δραστηριότητες, με στόχο την ανάληψη δράσης από το ατομικό στο ομαδικό επίπεδο για την επίλυση των περιβαλλοντικών ζητημάτων. Ακόμα, μπορεί να περιλαμβάνει μια εκπαιδευτική εκδρομή με σκοπό την εξερεύνηση άγνωστων περιοχών στον καθένα από εμάς, αλλά μοναδικές ως προς την περιβαλλοντική τους αξία.

Κοιτάζοντας μια ματιά γύρω μας μπορούμε να ανακαλύψουμε πολλούς χώρους, όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα: στη μικρή αυλή στο σχολικό χώρο, στο πάρκο της γειτονιάς μας, στην επίσκεψη μας σε ένα δάσος, στην καθημερινή μας βόλτα κοντά στη θάλασσα, σε ένα μονοπάτι της φύσης, σε ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης ή κομποστοποίησης και άλλοι πολλοί. Μέσα από τα περιβαλλοντικά προγράμματα οι εμπλεκόμενοι έχουν την ευκαιρία να δώσουν νόημα στην έννοια της αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης έμπρακτα και μέσα από εκπαιδευτικές δράσεις [1,3].

Με μια ματιά στη φύση θα συνειδητοποιήσουμε ότι είναι ένα τεράστιο ανοικτό βιβλίο του οποίου οι σελίδες του είναι γεμάτες με πολύχρωμα λουλούδια, δάση, λιβάδια, πουλιά, ζώα που φωτίζονται από τις ακτίνες του λαμπερού ήλιου ή της δροσιστικής βροχής. Το φυσικό περιβάλλον μπορεί να ενσωματωθεί με διαφορετικούς τρόπους και για διαφορετικούς σκοπούς στη ζωή μας. Ο ενεργητικός ρόλος ειδικότερα των παιδιών στη μάθηση είναι πολύ σημαντικός για την προσωπική και κοινωνική τους ανάπτυξη.

Ας μάθουμε για το περιβάλλον, ας πάρουμε απόφαση να απολαύσουμε το πράσινο που μας προσφέρει ο πλανήτης μας. Ας μειώσουμε τη χρήση του αυτοκινήτου και να προτιμούμε τα πόδια ή το ποδήλατο. Ας στραφούμε προς τη φύση συμμετέχοντας σε περιβαλλοντικά προγράμματα που θα μας γεμίσουν με σημαντικές και καθοριστικές αξίες ζωής. Οι μικρές ατομικές προσπάθειες και αλλαγές στη ζωή μας μπορούν να επιφέρουν τεράστιες αλλαγές στο περιβάλλον. Είναι στο χέρι μας. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] http://www.moec.gov.cy/analytika_programmata/nea-analytika-programmata/perivallontiki_ekpaidefsi.pdf
[2] http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/31depps_Peribalontikis.pdf
[3] https://corporate.target.com/corporate-responsibility/sustainability
[4] http://www.mckeever.org/
[5] http://naturalearning.org/sites/default/files/Benefits%20of%20Connecting%20Children%20with%20Nature_InfoSheet.pdf

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:CircleOfFriends.jpg