Ανακύκλωση αποβλήτων ελαστικών στην Κύπρο

Τα μηχανοκίνητα οχήματα αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του σύγχρονου άνθρωπου και λόγω αυτού παρατηρείται μια αυξητική τάση τέτοιων οχημάτων ανά το παγκόσμιο ενώ η Κύπρος κατατάσσεται στην 29^η θέση στο σύνολο 192 χωρών στον αριθμό μηχανοκίνητων οχημάτων ανά 1000 κατοίκους [1]. Αναρωτηθήκατε όμως ποτέ τι απογίνονται τα φθαρμένα ελαστικά αυτοκινήτων που αντικαθιστούνται με καινούρια;

Παλαιότερα, με μια ματιά στις χωματερές θα μπορούσε να διακρίνει κάποιος τεράστιους μαύρους σωρούς αποτελούμενους από φθαρμένα ελαστικά αυτοκινήτων. Μάλιστα, πολλές φορές λόγω έλλειψης χώρου τα λάστιχα καίγονταν με αποτέλεσμα ένα τεράστιο και πυκνό στρώμα μαύρου καπνού να καλύπτει τον ουρανό. Κατά την καύση των ελαστικών απελευθερώνονται τοξικές ουσίες συμπεριλαμβανομένων μονοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του θείου και του αζώτου, μικροσωματίδια και διάφορα μέταλλα όπως νικέλιο, κάδμιο, ψευδάργυρο κλπ η εισπνοή των οποίων μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά και νευρολογικά προβλήματα αλλά και καρκινογενέσεις [2]. Η ΕΕ, στην προσπάθεια παρεμπόδισης των φαινομένων καύσης των ελαστικών για προστασία τόσο της ανθρώπινης υγείας αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος παροτρύνει τα κράτη μέλη σε σύνταξη και εφαρμογή νομοθετικού πλαισίου για την συλλογή και διαχείριση των αποβλήτων ελαστικών γεγονός που πράττει η Κύπρος το 2011 με τον περί Στερεών και Επικίνδυνων Αποβλήτων (Διαχείριση Αποβλήτων Ελαστικών) νόμο [3, 5].

Σήμερα στην Κύπρο εδρεύουν εταιρίες συλλογής και διαχείρισης ελαστικών οι οποίες επεξεργάζονται τα ελαστικά απόβλητα με 3 διαφορετικούς τρόπους: με θερμική επεξεργασία, με κοπή και με κοκκοποίηση. Η θερμική επεξεργασία συμπεριλαμβάνει διαδικασίες πυρόλυσης όπου το ελαστικό θερμαίνεται σε πολύ ψηλές θερμοκρασίες χωρίς όμως την παρουσία οξυγόνου με αποτέλεσμα να προκύπτουν ατμοί που μπορούν να  χρησιμοποιηθούν απευθείας ως καύσιμη ύλη ή να συμπυκνωθούν ως λάδι και να χρησιμοποιηθούν μετέπειτα για καύση [3,4]. Κατά τις διαδικασίες κοπής και κοκκοποίησης δημιουργούνται μικρά σωματίδια ελαστικού και μεταλλικές ίνες οι οποίες μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν αφού τύχουν επεξεργασίας για την κατασκευή μεταλλικών αντικειμένων. Τα ελαστικά μικροσωματίδια μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για την κατασκευή ελαστικών πλακιδίων που τοποθετούνται σε παιδικές χαρές και νηπιαγωγεία, για κάλυψη εδάφους σε γήπεδα μίνι ποδοσφαίρου και ως πρόσθετο υλικό στην άσφαλτο το οποίο απορροφά κραδασμούς και ηχητικά κύματα μειώνοντας έτσι την ηχορύπανση των δρόμων [4,6].

Παρόλο που η διαδικασίες συλλογής και διαχείρισης των αποβλήτων ελαστικών εντείνονται ολοένα και περισσότερο κάθε χρόνο εντούτοις υπολογίζεται ότι 500-600 χιλ. ελαστικά απορρίπτονται κάθε χρόνο στην Κυπριακή φύση [4]. Είναι στο χέρι μας να σταματήσουμε την απόρριψη ελαστικών ατομικά αλλά και συλλογικά γνωρίζοντας ότι τα σημεία εφαρμογής ελαστικών με τα οποία συνεργαζόμαστε παραδίδουν τα ελαστικά σε διαπιστευμένους φορείς για σωστή διαχείριση και επεξεργασία.

ΠΗΓΕΣ:
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_vehicles_per_capita
[2] https://www.elaw.org/content/health-impacts-open-burning-used-scrap-tires-and-potential-solutions-science-memo
[3] Burning Tires for Fuel and Tire Pyrolysis: Air Implications”. EPA. 1991. Retrieved 2016-04-04.
[4] Σπίτι στη Φύση-16ο επεισόδιο (Διαχείριση χρησιμοποιημένων ελαστικών): https://www.youtube.com/watch?v=L8E1rARIVLw&list=PLQj37pHBJFnxgI4jn9f2fZBiwo_edk_Jb&index=16
[5] http://www.moa.gov.cy/moa/environment/environment.nsf/All/13A8B145A80C58C5C22579410042CEDA/$file/KDP061-2011.pdf
[6] https://en.wikipedia.org/wiki/Tire_recycling#cite_note-13

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
By User:Mysid – Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2085712