Παγκόσμια ημέρα για την Παρεμπόδιση της Εκμπετάλλευσης του Περιβάλλοντος στον Πόλεμο και τις Ένοπλες Συγκρούσεις

Η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών θεσμοθέτησε τις 6 Νοεμβρίου ως την «Παγκόσμια Ημέρα για την Παρεμπόδιση της Εκμετάλλευσης του Περιβάλλοντος στον Πόλεμο και τις Ένοπλες Συγκρούσεις», προκειμένου να υπογραμμίσει τις καταστροφές που προκαλούνται στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων και να στιγματίσει την κατάχρηση και την άσκοπη βλάβη ενός οικοσυστήματος, στο όνομα στρατιωτικών στόχων [1].

Με το πέρας των πολέμων γίνεται απολογισμός των νεκρών, των τραυματιών, των υλικών ζημιών αλλά κανείς δεν κάνει απολογισμό των καταστροφών που προκλήθηκαν στο φυσικό περιβάλλον. Αδιαμφισβήτητα η φύση παραμένει το αφανές θύμα του πολέμου. Κατά τη διάρκεια των πολέμων μολύνονται και ρυπαίνονται τα νερά, καίγονται καλλιέργειες, αποψιλώνονται δάση, δηλητηριάζεται το έδαφος και το υπέδαφος, καθώς και μεγάλες ποσότητες τοξικών ουσιών απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Έτσι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα παρατηρείται διαταραχή των οικοσυστημάτων με θλιβερές επιπτώσεις στο περιβάλλον όχι μόνο στις εμπόλεμες χώρες αλλά ΚΑΙ στις μη εμπλεκόμενες και στον πλανήτη συνολικά [2,3].
 
Χρειάζεται λοιπόν να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στη διασφάλιση ότι η δράση για το περιβάλλον αποτελεί μέρος της πρόληψης των συγκρούσεων, τη διατήρηση της ειρήνης και τις στρατηγικές οικοδόμησης της ειρήνης. Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην προσπάθεια κατανόησης της πολυδιάστατης σχέσης, μεταξύ του πολέμου και του περιβάλλοντος καθώς και του ρόλου που διαδραματίζουν οι φυσικοί πόροι στην τροφοδότηση και χρηματοδότηση της αστάθειας και της βίας [2,3]. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη για το Περιβάλλον (UNEP), τα τελευταία εξήντα χρόνια τουλάχιστον το 40% του συνόλου των εσωτερικών συγκρούσεων έχουν συνδεθεί με την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, είτε υψηλής αξίας πόρων όπως ξυλεία, διαμάντια, χρυσός και πετρέλαιο ή σπάνιων πόρων όπως η εύφορη γη και το νερό [2].   
                
Όποιες και αν είναι οι αιτίες του, ο πόλεμος προκαλεί ανείπωτη φρίκη τόσο στους ενόπλους όσο και στους αμάχους και μπορεί να καταστρέψει μέσα σε λίγα λεπτά ό,τι χρειάστηκε γενιές ολόκληρες για να επιτευχθεί. Έτσι πέρα από τον ανθρώπινο πόνο που προκαλεί, ο πόλεμος είναι άκρως καταστροφικός και για το περιβάλλον.  

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι απλοί πολίτες για τη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος κατά τους πολέμους και τις ένοπλες συγκρούσεις; Τη Διεθνή  αυτή μέρα, ας αναγνωρίσουμε την απειλή που ο πόλεμος αποτελεί για την οικοδόμηση των στόχων  για αειφόρο ανάπτυξη και ας  απαιτήσουμε τη μείωση των παγκόσμιων στρατιωτικών εξοπλισμών και τη διάθεση των πόρων που θα εξοικονομηθούν σε ένα ειδικό ταμείο για την καταπολέμηση της φτώχειας και της πείνας στον κόσμο. Ας συμμετέχουμε στις διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης. Είναι καιρός πλέον να αναθεωρηθούν οι διεθνείς συμφωνίες που αφορούν τον πόλεμο και τις ένοπλες συγκρούσεις, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι καλύπτουν και θέματα που αφορούν σε σκόπιμη ή και άδολη βλάβη του φυσικού περιβάλλοντος. Μπορούμε;

ΠΗΓΕΣ:
[1] http://www.unep.org/ecalendar/contents/details_view.asp?EventID=2446
[2] http://www.un.org/en/events/environmentconflictday/
[3] http://www.sansimera.gr/worldays/66

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://www.thenation.com/