Σαύρα του Τροόδους

84. Σαύρα του ΤροόδουςΤα ερπετά που μπορεί να συναντήσει κανείς στην Κύπρο διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, τις χελώνες, τα φίδια και τις σαύρες. Οι σαύρες παρουσιάζουν ιδιαίτερα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά. Γνωρίζετε ότι τα περισσότερα είδη έχουν κινητά βλέφαρα που μπορούν να ανοιγοκλείνουν; Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι πολλά είδη σαυρών όταν εγκλωβιστεί η ουρά τους σε κάποιο εμπόδιο μπορούν να την αποκόψουν διασπώντας ένα αδύναμο κρίκο σπονδύλου που ενώνει την ουρά με το υπόλοιπο σώμα και στη συνέχεια αναπτύσσουν νέα ουρά (1).  Ανάμεσα στα 11 είδη σαύρας που απαντώνται στο νησί μας είναι και η σαύρα του Τροόδους(2). Η σαύρα του Τροόδους ή όπως κοινώς αποκαλείται αλιζαύρα είναι ένα κοινό και ενδημικό είδος της Κύπρου (4).

Είναι μετρίου μεγέθους σαύρα με σχετικά μεγάλο κεφάλι και σκούρες γραμμές στο πλευρό. Το συνολικό μήκος του σώματος της φτάνει τα 22 εκατοστά. με τα αρσενικά να είναι ελαφρώς μεγαλύτερα σε μέγεθος από τα θηλυκά.  Τα χρώματα της είναι γκρίζο, καφέ με πράσινο  και καφέ με μαύρες κηλίδες κατά μήκος της πλάτης. Έχει επίσης μια λωρίδα χρώματος κρεμ που ξεκινά από το ρύγχος και φτάνει μέχρι την κάτω πλευρά. Οι λωρίδες αυτές συνεχίζουν κατά μήκους του πάνω μέρους της ουράς και στη συνέχεια εξαφανίζονται. Τα υπόλοιπα 2/3 της ουράς έχουν ένα ενιαίο καφέ χρώμα. Αν κανείς παρατηρήσει αυτές τις μικρές σαύρες κατά τη διάρκεια της εποχής του ζευγαρώματος θα διακρίνει έντονα μπλε σημάδια (3).

Η σαύρα του Τροόδους ζει σε κήπους, χωράφια, περιβόλια, βραχώδεις και δασώδεις περιοχές καθώς και κοντά σε οικισμούς. Προτιμά σκιερά και δροσερά μέρη. Μπορεί κανείς να τη συναντήσει σε ολόκληρο το νησί από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1.500 m (3).

Στα μεγαλύτερα υψόμετρα το προτιμώμενο ενδιαίτημα είναι το δάσος, τα ξέφωτα και οι πλαγιές που διαθέτουν σημαντική κάλυψη από φυτά, ενώ στα χαμηλότερα οι πηγές, οι χωματερές, τα συντρίμμια και μερικές φορές καλά ριζωμένοι αμμόλοφοι κοντά στην ακτή.

Η σαύρα τρέφεται με έντομα, ιδιαίτερα σκώρους, πεταλούδες και αράχνες αλλά τρώει επίσης φρούτα και σαλάτες (3).

Συχνά θα παρατηρήσουμε αυτές τις σαύρες να αναρριχώνται σε τοίχους και κλαδιά δέντρων όπου κυνηγούν. Έχουν την τάση να ζουν σε ζεύγη σε άνυδρες περιοχές ενώ στις υγρές περιοχές ομαδοποιούνται. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αυτές οι σαύρες έχουν την τάση να παραμένουν κρυμμένες με στόχο να αποφεύγουν την απευθείας έκθεση στον ήλιο. Λόγω της προτίμησης τους για σκιερά ενδιαιτήματα προτιμούν τις πεδινές περιοχές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και δραστηριοποιούνται νωρίς το πρωί ή το βράδυ (3).

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την προστασία της Σαύρας του Τροόδους και γενικά όλων των ερπετών του τόπου μας; Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλουμε στις προσπάθειες για προστασία του περιβάλλοντος και της κυπριακής χλωρίδας και πανίδας. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι, λοιπόν, στο χέρι μας να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον, ξεκινώντας από το να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Ας σταματήσουμε τη χρήση χημικών λιπασμάτων που δηλητηριάζουν τα νερά και το έδαφος του τόπου μας . Ας αποτρέψουμε τη θανάτωση των σαυρών από ασυνείδητους. Ας πούμε ΌΧΙ στην καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων στα οποία ζει αυτό το μικρό ερπετό. Μπορούμε; 

ΠΗΓΕΣ:
[1] http://www.naturemuseum.org.cy/reptiles.html
[2] The Amphibians and Reptiles of Cyprus, Felix Baier, David J. Sparrow, Hans – Jorg Wiedl, 2009

[3] http://www.natureofcyprus.org

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://www.treknature.com/gallery/Middle_East/Cyprus/photo282913.htm
© Yiannis Christofides

Διαβάστε επίσης

Αγιόκλημα (Lonicera etrusca)

Στο μικρό περιβόλι δέκα δρασκελιές Μπορείς να ιδείς το φως του ήλιου να πέφτει σε ...