Η ιστορική συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα

Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πλέον αναμφισβήτητη, με τον ανθρώπινο παράγοντα να αποτελεί την κυριότερη αιτία της. Μια ιστορική επιτυχία και ένα σημείο καμπής για τον πλανήτη [5,6] που αφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αυτής αλλαγής, αποτέλεσε η διάσκεψη του Παρισιού, καθώς 195 χώρες ενέκριναν μια νέα καθολική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα [4]. Η συμφωνία αυτή αποτέλεσε την πρώτη στην ιστορία νόμιμα δεσμευτική συμφωνία σε διεθνές επίπεδο [4], καθώς συμμετείχαν όλες οι χώρες-μέλη της Συνθήκης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC), η οποία δημιουργήθηκε το 1992 σε παγκόσμια σύνοδο κορυφής του Ρίο [1,5,6].

Η συμφωνία έλαβε χώρα στο Παρίσι και προέκυψε μετά από διαπραγματεύσεις δυο εβδομάδων (30 Νοεμβρίου μέχρι 11 Δεκεμβρίου 2015). Οι στόχοι της εστιάστηκαν στον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας και την αποσύνδεση των εθνικών οικονομιών από τον ορυκτό πλούτο [6]. Ειδικότερα, έθεσε ως μακροπρόθεσμο στόχο τη διατήρηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη σε επίπεδα πολύ μικρότερα από τους 2 °C, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, και τον περιορισμό της αύξησης αυτής στους 1,5 °C, ώστε να αποφευχθούν οι επικίνδυνες επερχόμενες κλιματικές αλλαγές [2,3,4,5].

Για να επιτευχθεί αυτή η κοινή επιδίωξη, οι κυβερνήσεις συμφώνησαν κάθε 5 χρόνια να υποβάλουν νέες, πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις με βάση τα επιστημονικά δεδομένα [2,4]. Επιπρόσθετα, αποδέχθηκαν να κοινοποιούν τις συνεισφορές τους με σκοπό τον καθορισμό πιο φιλόδοξων στόχων και την επιτυχή ανθεκτική στις κλιματικές αλλαγές βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να ενημερώνουν τις άλλες χώρες και το ευρύ κοινό σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης των στόχων αυτών, προκειμένου να διασφαλιστεί διαφάνεια και εποπτεία [1,2,4]. Η κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο θα επανεξετάζεται κάθε 5 χρόνια και η πρόοδος υλοποίησης του μακροπρόθεσμου στόχου θα εξετάζεται από ένα αποτελεσματικό σύστημα διαφάνειας και λογοδοσίας.

Η συμφωνία, επιπλέον, επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ και οι άλλες ανεπτυγμένες χώρες θα εξακολουθήσουν να παρέχουν χρηματοδότηση για το κλίμα, ώστε να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών και την εγκατάλειψη της χρήσης ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων ως ενεργειακών πόρων, μέσα από την παροχή βοήθειας για στροφή προς τις καθαρές πηγές ενέργειας, καθώς και στην αύξηση της ανθεκτικότητας των αναπτυσσόμενων χωρών για μια επιτυχημένη βιώσιμη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής [1,2,4,5].

Το μειονέκτημα της συμφωνίας αυτής είναι ότι δεν έχει τη νόμιμη δεσμευτική ισχύ μιας Διεθνούς Συνθήκης για τη μείωση των εκπομπών του άνθρακα, λόγω των αντιδράσεων των ΗΠΑ, της Κίνας και άλλων χωρών όσον αφορά τις ανησυχίες τους για τις επιπτώσεις στην οικονομία. Συγκεκριμένα, καθεμία από τις 195 χώρες θα πρέπει να παρουσιάσει εθελοντικούς στόχους για τη μείωση ή συγκράτηση των εγχώριων εκπομπών, οι οποίοι θα επανεξετάζονται κάθε πέντε χρόνια από το 2018 [5]. Επιπρόσθετα, η συμφωνία θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2020 [1,2], αλλά προκειμένου να ενεργοποιηθεί, χρειάζεται να επικυρωθεί από τις κυβερνήσεις τουλάχιστον 55 χωρών, στις οποίες πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον το 55% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου [5], ώστε να διασφαλιστεί ότι όντως η συμφωνία είναι παγκόσμια και αποτελεσματική [2].

Εν κατακλείδι, η διάσκεψη του Παρισιού διαδραματίζει καίρια σημασία για την ενίσχυση μιας διεθνούς συλλογικής δράσης και την επιτάχυνση της παγκόσμιας μετάβασης σε μια κοινωνία ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή και με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα εντός των επόμενων δεκαετιών [2]. Σε περίπτωση που διεθνής κοινότητα αποτύχει να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, η ανθρωπότητα θα έρθει αντιμέτωπη με πρωτοφανείς ξηρασίες, φονικούς καύσωνες, μαζικές εξαφανίσεις ειδών και εκτοπισμό εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων από τις ακτές λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας [5]. Ακόμα και ο στόχος των 2 °C δεν επαρκεί για την προστασία και την εξασφάλιση της επιβίωσης πολλών ευάλωτων χωρών χαμηλού υψομέτρου λόγω της συνεχούς ανόδου της στάθμης της  θάλασσας [5]. Παρόλα αυτά η συμφωνία του Παρισιού αποτελεί ένα χάρτη πορείας για έναν πιο βιώσιμο κόσμο [3]. Αυτή, όμως, είναι η μόνο η αρχή μιας μακράς διαδρομής. Τώρα χρειάζεται η συμφωνία να μετουσιωθεί σε δράση!

ΠΗΓΕΣ:
[1] http://www.consilium.europa.eu/el/policies/climate-change/international-agreements-climate-action/
[2] http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2015/09/18-counclusions-un-climate-change-conference-paris-2015/
[3] europa.eu/rapid/press-release_IP-15-6308_el.pdf
[4] http://www.tovima.gr/world/article/?aid=761611
[5] http://tvxs.gr/news/kosmos/symfonia-gia-tin-klimatiki-allagi-sto-parisi

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:
http://im1ns5.27210.gr/sites/default/files/imagecache/620×320/article/2015/50/191681-3018.jpg