Περνιά (Πουρνάρι)

Η Περνιά ή Πουρνάρι ανήκει στην οικογένεια των Φηγιδών (Fagaceae) και υπάγεται στο γένος των δρυών που περιλαμβάνει γύρω στα 600 είδη με εξάπλωση στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική, την Ασία, τη Βόρεια Αμερική και τις δυτικές περιοχές της Νότιας Αμερικής. Στον τόπο μας υπάρχουν άλλα δύο ιθαγενή είδη δρυός, η Λατζιά που είναι και ενδημικό είδος και με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου το 2006 ανακηρύχθηκε ως το εθνικό μας δέντρο και η Δρυς ή Βαλανιδιά.

Η Περνιά είναι αειθαλής πλατύφυλλος θάμνος ή μικρό δέντρο ύψους μέχρι 10 m. Ο καρπός είναι κάρυο (βαλανίδι) με στρογγυλεμένη κορυφή με χρώμα πρασινωπό στην αρχή και καστανό όταν ωριμάσει. Τα φύλλα είναι απλά, διατεταγμένα κατ’ εναλλαγή, δερματώδες, με έντονο πράσινο χρώμα στην πάνω επιφάνεια, άτριχο ή τριχωτό στην κάτω, με έντονα ακανθωτές –οδοντωτές παρυφές. Ανθίζει από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο.

Το φυτό αυτό είναι ιθαγενές είδος της Κύπρου και το συναντούμε σε αρκετές περιοχές του νησιού όπως θαμνώνες και πευκοδάση στον Ακάμα, στην οροσειρά του Τροόδους, στην οροσειρά του Πενταδακτύλου και στην Καρπασία. Στον τόπο μας υπάρχουν αρκετά αιωνόβια δέντρα Περνιάς, όπως η Περνιά της Παναγίας της Θεοσκέπαστης στον Καλοπαναγιώτη με ύψος 17 m και ηλικία πέραν των 700 χρόνων. Τα δέντρα αυτά παρακολουθούνται, συντηρούνται και προστατεύονται από το Τμήμα Δασών. Εκτός από το νησί μας περνιές υπάρχουν επίσης στην Τουρκία, στη Συρία και στην Παλαιστίνη.

Η Περνιά με βάση ιστορικά στοιχεία είναι ο Πρίνος του Θεόφραστου γι’ αυτό και ο Γεννάδιος την ονομάζει Δρυς η πρίνος. Η ονομασία Δρυς η κοκκοφόρος, υποστηρίζεται ότι προέρχεται από τα κόκκινα σφαιρίδια που σχηματίζει το έντομο Κόκκος ο βαφικός στα φύλλα και στους βλαστούς του φυτού. Από τα πανάρχαια χρόνια οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το έντομο αυτό για την παρασκευή κόκκινης βαφής, που είναι γνωστή με το όνομα κρεμμέζι ή πρινοκόκκι.

Το είδος αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα όμορφο καλλωπιστικό. Χαρακτηρίζεται από  πυκνό φύλλωμα, προσαρμόζεται σε όλους τους τύπους εδαφών και αντέχει στην ξηρασία. Αξίζει να αναφερθεί ότι η Περνιά προστατεύεται από τη Δασική Νομοθεσία, και για την υλοτομία του δέντρου χρειάζεται άδεια από τον Διευθυντή του Τμήματος Δασών ή αντιπρόσωπό του.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την προστασία της περνιάς;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλουμε στις προσπάθειες για προστασία του περιβάλλοντος και της κυπριακής χλωρίδας. Οι καθημερινές μας συνήθειες θα καθορίσουν πώς θα είναι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε, αλλά και τι περιβάλλον θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι, λοιπόν, στο χέρι μας να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον, ξεκινώντας από το να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Ας προσπαθήσουμε να προστατέψουμε τους οικότοπους και το είδος της Περνιάς που είναι μοναδική φυσική κληρονομιά του νησιού μας. Ας μάθουμε στα παιδιά, στους γονείς και στους φίλους μας για την Περνιά και την οικολογική της αξία. Ας επιλέξουμε τη Περνιά ως ένα από τα είδη που θα φυτέψουμε σε ένα κήπο ή ένα πάρκο, ως ένα όμορφο καλλωπιστικό είδος. Μπορούμε; 

ΠΗΓΕΣ:

[1] http://www.moa.gov.cy/
[2] Τσιντίδης, Τ., Χατζήκυριάκου, Γ., Χριστοδούλου, Χ. (2002). Δέντρα και Θάμνοι στην Κύπρο. Λευκωσία: Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη – Φιλοδασικός Σύνδεσμος Κύπρου.
[3] http://el.wikipedia.org/

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BD%CE%AC%CF%81%CE%B9